metabolizm: zespół przemian chemicznych zachodzących w organizmie, który warunkuje przeżycie każdej jego komórki

bilans energetyczny (kaloryczny): stosunek energii pozyskiwanej (głównie z pożywienia) do energii wydatkowanej przez organizm we wszelkich procesach życiowych

procesy kataboliczne: procesy rozpadu składników strukturalnych i energetycznych, wydatkowanie energii na wszelkie potrzeby organizmu

metabolizm: katabolizm + anabolizm

procesy anaboliczne: procesy związane z wykorzystaniem składników budulcowych i energetycznych wchłoniętych z przewodu pokarmowego do budowy i odbudowy składników ciała

układ nerwowy zużywa ok. 50% PPM

podstawowa przemiana materii (PPM): najmniejsza ilość energii zużywanej przez człowieka będącego na czczo, w zupełnym spokoju fizycznym i psychicznym, w pozycji leżącej, po minimum 8-godzinnym śnie, przebywającego w optymalnych warunkach mikroklimatu (temp. 25C)

średnia wartość PPM zdrowego, dorosłego człowieka: ok. 1kcal/ 1 kg masy ciała/ 1 godzinę

spoczynkowa przemiana materii: mniej restrykcyjne podejście do podstawowej przemiany materii zakładające nie spełnienie wszystkich wyznaczników PPM np. dotyczących 8-godzinnego snu przed oznaczaniem

podstawowa przemiana materii (PPM): najniższy poziom przemian energetycznych warunkujący dostarczenie ilości energii niezbędnej do zachowania podstawowych funkcji życiowych i podstawowych czynności lokomocyjnych

Im większy wzrost tym większe PPM

Im większa masa ciała tym większe PPM

Największe PPM do 2 roku życia

Po 21 roku życia PPM wzrasta o 2% / 10 lat

Im większa powierzchnia ciała tym mniejsze PPM

PPM u kobiet jest wyższe niż u mężczyzn

Zmniejszone PP podczas karmienia piersią

PPM rośnie w okresie dojrzewania

W gorączce wzrost PPM o 12% na każdy 1C powyżej 37C

Zmniejszone PPM w II trymestrze ciąży

PPM zależy od metabolicznych zmian adaptacyjnych w przypadku regularnej aktywności fizycznej ukierunkowanej na poprawę wydolności fizycznej

W niedożywieniu PPM maleje

Nadmiar somatropiny powoduje wzrost PPM

Nadmiar testosteronu powoduje obniżenie PPM

Nadczynność tarczycy powoduje wzrost PPM

Szacowanie całkowitej przemiany materii wykonuje się w oparciu o współczynnik aktywności fizycznej

Wydatek energetyczny brutto: całkowita ilość energii wydatkowanej przez organizm człowieka podczas pracy w tym również wydatek energetyczny wynikający z podstawowej przemiany materii

Współczynnik małej aktywności fizycznej oscyluje w okolicy wartości 1

Wydatek energetyczny netto: całkowita ilość energii wydatkowanej przez organizm człowieka podczas pracy uzyskana po odjęciu od wydatku energetycznego brutto wydatku energetycznego wynikającego z podstawowej przemiany materii.

Całkowita przemiana materii (CPM): dobowy wydatek energetyczny człowieka związany z jego normalnym funkcjonowaniem w środowisku wraz z pracą zawodową

Kalorymetria pośrednia: określenie wydatku energetycznego na podstawie ilości zużytego CO2

Założenie kalorymetrii pośredniej: energia wykorzystana przez organizm wyzwalana jest na drodze utleniania składników odżywczych

Kalorymetria pośrednia w układzie zamkniętym zakłada oddychanie czystym tlenem

Podstawą kalorymetrii pośredniej w układzie zamkniętym jest przybywanie CO2

Kalorymetria bezpośrednia: określenie wydatku energetycznego n a podstawie ilości wyprodukowanego CO2

Spośród składników odżywczych glukoza charakteryzuje się najwyższą wartością energetyczna w przeliczeniu na 1 gram

Równoważnik kaloryczny tlenu nie zależy od RQ

Białko 4.2 kcal/g

Równoważnik kaloryczny tlenu zależy od rodzaju substratów energetycznych

Równoważnik kaloryczny tlenu to ilości ciepła uwalnianego z utleniania 1g substratów energetycznych