Twój wynik: biochemia 2 egzamin
Twój wynik
Wszystkie ({{dataStorage.userResults.answersTotal}})
Prawidłowe ({{dataStorage.userResults.answersGood}})
Błędne ({{dataStorage.userResults.answersBad}})
Pytanie 1
Glukoneogeneza:
- reakcja katalizowana przez karboksylazę pirogronianową jako jedna z wielu zachodzi wewnątrz mitochondrium
- enzymy glukoneogenezy zlokalizowane są w cytoplazmie za wyjątkiem karboksylazy pirogronianowej - mitochondrium oraz glukozo-6-fosfatazy - retikulum endoplazmatyczne
- aktywna w komórkach wątroby po jedzonku
- enzym fruktozo-1,6-bisfosfataza przekształcający fruktozo-1,6-bisfosforan we fruktozo-6-fosforan jest białkiem cytoplazmatycznym
- glukozo-6-fosfataza, która katalizuje glukozo-6-fosforan, jest białkiem błonowym zlokalizowanym w retikulum endoplazmatycznym
- rekacja katalizowaa przez glukozo-6-fosfatazę nie zachodzi w retikulum endoplazmatycznym
- enzym fruktozo-1,6-bisfosfataza przekształcający fruktozo-1,6-bisfosforan we fruktozo-6-fosforan nie jest białkiem cytoplazmatycznym
- reakcja katalizowana przez karboksylazę pirogronianową jako jedyna zachodzi wewnątrz mitochondrium
- glukozo-6-fosfataza, która katalizuje glukozo-6-fosforan, nie jest białkiem błonowym
- rekacja katalizowaa przez glukozo-6-fosfatazę zachodzi w retikulum endoplazmatycznym
Pytanie 2
Cykl Corich
glukoza wydzielana jest przez wątrobę
synteza glukozy zachodzi w wątrobie, z mleczanu wydzielanego z mięśni
synteza mleczanu zachodzi w mięśniach szkieletowych i erytrocytach
glukoza pobierana jest przez wątrobę
mleczan jest wydzielany z mięśni szkieletowych
Pytanie 3
dopasuj procesy i miejsca w jakich zachodzą
synteza ATP w fotosyntezie
światło tylakoidów
cykl kwasów trójkarboksylowych
matriks mitochondrium
defosforylacja glukozo-6-fosforanu
retikulum endoplazmatyczne
glikoliza
cytoplazma
synteza ATP (ssaki)
matriks mitochondrium
cykl Calvina
stroma chloroplastów
budowanie gradientu protonów (fotosynteza)
światło tylakoidów
budowanie gradientu protonów (ssaki)
wewnętrzna błona mitochondrialna
cykl glioksalowy
peryksomy
szlak pentozofosforanowy
cytozol
Pytanie 4
Punkty kontroli glikolizy (podaj enzymy)
Pytanie 5
regulacja glikolizy:
- fosfofruktokinaza i fruktozobisfosfataza są aktywnościami enzymatycznym zlokalizowanymi w jednym łańcuchu polipeptydowym
niskie pH przyspiesza glikolizę - ewentualnie w mięśniach, w wątrobie nie
- niskie pH nie jest sygnałem metabolicznym dla enzymów wątroby
- glukokinaza jest enzymem występującym w wątrobie i ma 50-krotnie mniejsze powinowactwo do glukozy niż heksokinaza
- produktem reakcji jest glukozo-6-fosforan
- fosfofruktokinaza jest hamowana allosterycznie przez wysokie stężenie AMP zarówno w wątrobie, jak i w mięśniach
- fruktozo-2,6-bisfosforan jest aktywatorem allosterycznym fosfofruktokinazy
- kinaza pirogronianowa w wątrobie jest regulowana przez fosforylację
- wysokie stężenie alaniny hamuje fosfofruktokinazę i kinazę pirogronianową
- fosfofruktokinaza jest hamowana allosterycznie przez wysokie stężenie AMP tylko w wątrobie
- wysokie stężenie ATP zmienia kształt krzywej wiązania substratu fosfofruktokinazy z hiperbolicznego na sigmoidalny
- zmniejszenie ładunku energetycznego komórki przyspiesza glikolizę
- insulina hamuje allosterycznie niektóre enzymy glikolityczne
- zwiększenie ładunku energetycznego komórki przyspiesza glikolizę
Pytanie 6
Przenośniki elektronów:
- plastochinol
forma zredukowanego plastochinonu, która powstaje po przyłączeniu dwóch elektronów i dwóch protonów pobranych ze stromy chloroplastów
- cytochrom c
niewielkie białko uczestniczące w transporcie elektronów, występuje w mitochondrium
- koenzym Q
mobilny przenośnik dwóch elektronów, swobodnie porusza się w wewnętrznej błonie mitochondrialnej
- plastocyjanina
niewielkie białko uczestniczące w transporcie elektronów, występuje po wewnętrznej stronie błony tylakoidu
- plastochinon
mobilny przenośnik dwóch elektronów umiejscowiony w błonie chloroplastów
Pytanie 7
Dehydrogenaza pirogronianowa:
- aktywność tego kompleksu jest regulowana przez sprzężenie zwrotne
- katalizuje reakcję, która sumarycznie jest termodynamicznie niekorzystna, wykorzystując mechanizm sprzężenia reakcji termodynamicznie korzystnej z niekorzystną
- w wyniku reakcji katalizowanej przez ten kompleks powstaje wysokoenergetyczne wiązanie tioestrowe
- lipoamid służy jako giętkie ramię przenoszące intermediaty między różnymi składnikami enzymatycznymi
- wielopodjednostkowy enzym złożony z 3 enzymów o aktywności dehydrogenazy pirogronianowej, acetylotransferazy dihydroliponianowej i dehydrogenazy dihydroliponianowej
- kompleks dehydrogenazy pirogronianowej zawiera mobilny kofaktor przenoszący elektrony o wysokim potencjale redoks
- produktami reakcji katalizowanej przez ten kompleks są: acetylo-CoA, CO2 i NADH
- w wyniku reakcji katalizowanej przez ten kompleks powstaje niskoenergetyczne wiązanie tioestrowe
- wymaga koenzymów katalitycznych: TPP-tiaminy, kwasu liponowego i FAD
- aktywność tego kompleksu jest regulowana przez fosforylację (fosforylacja hamuje aktywność)
- składnik kompleksu o aktywności dehydrogenazy dihydroliponianowej, katalizujący przeniesienie wysokoenergetycznych elektronów, jest flawoproteiną
Pytanie 8
Szlak glikolityczny:
- ATP jest zużywane przy przekształceniu glukozy w glukozo-6-fosforan oraz fruktozo-6-fosforanu w fruktozo-1,6-bisfosforan
- ATP jest wytwarzane przy przekształceniu 1,3-bisfosfoglicerynianu w 3-fosfoglicerynian oraz fosfoenolopirogronianu w pirogronian
- glikoliza nie może być aktywowana w mięśniach w wyniku niskiego stanu energetycznego komórki
- glikoliza może być aktywowana w mięśniach w wyniku niskiego stanu energetycznego komórki
- izomer fruktozo-2,6-bisfosforanu jest cząsteczką regulującą aktywność fosfofruktokinazy
Pytanie 9
Koenzym A:
- wprowadza grupę acetylową w produkty metaboliczne
- wiązanie substrat-CoA jest bardzo niestabilnym wiązaniem wychwytujacym intermediaty reakcji
- jest używany jako przenośnik grup acylowych za pomocą wiązania tioestrowego
- wiązanie substrat-CoA jest bardzo stabilnym wiązaniem wychwytujacym intermediaty reakcji
Pytanie 10
Cykl Krebsa:
- w jednym obrocie cyklu dwukrotnie dochodzi do dekarboksylacji, a jednokrotnie do fosforylacji substratowej
- jeden obrót prowadzi do powstania 4 cząsteczek CO2
- jednym z kluczowych etapów jest tworzenie acetylo-CoA przez wielopodjednostkowy kompleks dehydrogenazy, której grupami prostetycznymi są pirofosforan hydroksyetylotioaminy, lipoamid i FAD
- z utlenienia jednej cząsteczki acetylo-CoA powstają 3 cząsteczki NADH, 1 cząsteczka FADH2 i 1 cząsteczka GTP
- rozpoczyna się kondensacją acetylo-CoA i szczawiooctanu, tworząc sześciowęglowy cytrynian
- jest cykliczną przemianą związków sześciowęglowych w czterowęglowe
- jest źródłem prekursorów potrzebnych do biosyntez, między innymi nukleotydów, aminokwasów i cholesterolu
- jeden obrót prowadzi do powstania 2 cząsteczek CO2
- zachodzi w mitochondrium
- zachodzi w cytoplazmie
- zachodzi zarówno w warunkach tlenowych i beztlenowych
- jego funkcją jest odbieranie wysokoenergetycznych elektronów z substratów energetycznych
- zachodzi tylko w warunkach tlenowych
Pytanie 11
Intermediaty cyklu Krebsa:
Pytanie 12
Enzymy cyklu Krebsa:
Pytanie 13
Związki i enzymy:
- fruktozo-1,6-bisfosforan
produkt reakcji katalizowanej przez fosfofruktokinazę
- NAD+
jest ważnym substratem do produkcji NADPH
- fruktozo-2,6-bisfosforan
aktywator allosteryczny fosfofruktokinazy
- AMP
stymuluje aktywność fosfofruktokinazy i hamuje aktywność fruktozo-1,6-bisfosfatazy
- kinaza pirogronianowa
w wyniku reakcji katalizowanej przez ten enzym powstaje ATP
- fruktozo-6-fosforan
jest substratem fosfofruktokinazy
- ATP
hamuje aktywność fosfofruktokinazy i kinazy pirogronianowej
- fosfofruktokinaza
wymaga ATP do przeprowadzenia reakcji
- glukozo-6-fosforan
inhibitor allosteryczny fosforylazy glikogenowej b w mięśniach, powstaje w wyniku fosforylitycznego rozpadu glikogenu katalizowanego przez heksokinazę, jest intermediatem glikolizy
- glicerol
łatwo przekształcany w fosfodihydroksyaceton
- cytrynian
hamuje aktywność fosfofruktokinazy i stymuluje aktywność fruktozo-1,6-bisfosfatazy
- glukoza
inhibitor allosteryczny fosforylazy glikogenowej a w wątrobie, powstaje w wyniku fosforolitycznego rozpadu glikogenu
- acetylo-CoA
produkt dekarboksylacji oksydacyjnej pirogronianu, stymuluje aktywność karboksylazy pirogronianowej
- mleczan
łatwo przekształcany w pirogronian
- fruktozo-1,6-bisfosfataza
w wyniku reakcji katalizowanej przez ten enzym powstaje Pi
Pytanie 14
Cykliczna fosforylacja:
- jest aktywowana, gdy stężenie NADP+ jest wysokie, a NADPH niskie
- jest aktywowana, gdy stężenie NADP+ jest niskie, a NADPH wysokie
- w jej wyniku powstaje H2O
- prowadzi do tworzenia ATP, wykorzystując do pompowania protonów głównie kompleks cytochromu bf
- w jej wyniku nie powstaje NADPH i O2
- w jej wyniku nie powstaje H2O
- wykorzystuje elektrony dostarczane przez fotosystem I
Pytanie 15
Kompleks I w łańcuchu oddechowym:
- wielopodjednostkowy kompleks białkowy znajdujący się w błonie, zawiera FMN i centra żelazowo-siarkowe
- inaczej oksydoreduktaza NADH-Q
- pompuje 2 protony z macierzy mitochondrialnej do przestrzeni międzybłonowej mitochondrium
- pompuje 4 protony z macierzy mitochondrialnej do przestrzeni międzybłonowej mitochondrium
- znajduje się w wewnętrznej błonie mitochondrium
- powoduje przepływ elektronów z NADH na FMN
Pytanie 16
Kompleks II w łańcuchu oddechowym:
- zawiera grupy prostetyczne FAD i FeS
- wprowadza FADH2 do łańcucha oddechowego na poziomie oksydoreduktazy Q-cytochrom c
- powoduje przepływ elektronów z bursztynianu przez FAD na ubichinol
- znajduje się na zewnętrznej błonie mitochondrium
- znajduje się na wewnętrznej błonie mitochondrium
- kompleks białkowy znajdujący się w błonie, zawierający enzym z cyklu Krebsa - dehydrogenazę bursztynianową
- nie pompuje protonów
- powoduje przepływ elektronów z bursztynianu przez FAD na ubichinon
- inaczej oksydoreduktaza NADH-Q
- inaczej reduktaza bursztynian-Q
Pytanie 17
Kompleks III w łańcuchu oddechowym:
- zawiera grupy prostetyczne: hemy i centra żelazowo-siarkowe
- inaczej nazywany oksydoreduktazą Q-cytochrom c
- znajduje się w wewnętrznej błonie mitochondrium
- przenosi elektrony od nośnika dwuelektronowego (ubichinonu) do nośnika jednoelektronowego (cytochromu c)
- powoduje pompowanie 2 protonów do przestrzeni międzybłonowej, a 4 do matriks mitochondrium
- znajduje się w zewnętrznej błonie mitochondrium
- przenosi elektrony od nośnika dwuelektronowego (ubichinolu) do nośnika jednoelektronowego (cytochromu c)
- inaczej reduktaza bursztynian-Q
- powoduje pompowanie 4 protonów do przestrzeni międzybłonowej, a 2 do matriks mitochondrium
Pytanie 18
Kompleks IV w łańcuchu oddechowym:
- inaczej reduktaza bursztynian-Q
- zawiera hemy i centra miedziowe
- przyczynia się do tworzenia gradientu protonowego w poprzek wewnętrznej błony mitochondrialnej
- inaczej nazywany oksydazą cytochromową
- znajduje się we wnętrzu błony mitochondrialnej
- katalizuje reakcję przeniesienia elektronów z 4 cytochromów c na 1 cząsteczkę tlenu, prowadząc do powstania 2 cząsteczek wody
- znajduje się na zewnątrz błony mitochondrialnej
Pytanie 19
Cykl Q:
- protony uwalniane są po cytoplazmatycznej stronie wewnętrznej błony mitochondrialnej, a dwa elektrony pobierane są z macierzy
- przekazuje elektrony z nośnika dwuelektronowego do jednoelektronowego
- dwie cząsteczki QH2 wiążą się do kompleksu kolejno przyjmując 4 elektrony i 4 protony
- przyczynia się do tworzenia gradientu protonowego w poprzek wewnętrznej błony mitochondrialnej
- dwie cząsteczki QH2 wiążą się do kompleksu kolejno przyjmując 2 elektrony i 2 protony
- zachodzi na komplesie III, zwanym oksydoreduktazą Q-cytrochrom c
- oba elektrony ubichinolu
- jeden elektron z ubichinolu jest przekazywany na ubichinon, a drugi na cytochrom c
Pytanie 20
Cechy wspólne fosforylacji oksydacyjnej i fotosyntezy:
- cząsteczki ATP uwalniane są w wyniku przepływu jonów H+ przez syntazę ATP
- w skład siły protonomotorycznej napędzającej syntezę ATP wchodzi gradient protonowy w poprzek błony
- oba procesy mają miejsce w mitochondrium
Pytanie 21
Syntaza ATP i mechanizm syntezy ATP:
- syntaza ATP katalizuje syntezę ATP w wyniku transportu protonów z przestrzeni międzybłonowej do matriks mitochondrium
- w wyniku przepływu elektronów przez enzymy łańcucha oddechowego następuje polaryzacja wewnętrznej błony mitochondrialnej w taki sposób, że od strony matriks ma ona ładunek ujemny, a od strony zewnętrznej dodatni
- łańcuch oddechowy i syntaza ATP są biochemicznie oddzielnymi układami, związanymi jedynie przez siłę protonomotoryczną
- synteza ATP odbywa się w matriks mitochondrium, a uwolnienie ATP z syntazy ATP zachodzi dzięki transportowi protonów z przestrzeni międzybłonowej mitochondrium do matriks
- w wyniku przepływu elektronów przez enzymy łańcucha oddechowego następuje polaryzacja wewnętrznej błony mitochondrialnej w taki sposób, że od strony matriks ma ona ładunek dodatni, a od strony zewnętrznej ujemny
- syntaza ATP jest wielopodjednostkowym enzymem ulokowanym na wewnętrznej błonie mitochondrialnej
Pytanie 22
Receptory węchowe:
- człowiek ma zdolność rozróżniania tak wielu substancji zapachowych dzięki systemowi kombinatorycznemu
- każdy neuron wykazuje ekspresję pojedynczego genu RW
- w odczuwanie zapachów zaangażowane są receptory o siedmiu helisach transbłonowych - aktywacja cyklazy adenylowej powoduje wzrost stężenia cAMP
- ogólny wzrost stężenia cAMP otwiera niespecyficzny kanał kationowy
- dwie cząsteczki cAMP otwierają kanał jonowy
- spadek aktywności fosfodiesterazy powoduje wzrost stężenia cAMP
- potencjały czynnościowe pochodzące z aktywowanych neuronów węchowych wywołują odczucie specyficznego zapachu
- każda substancja zapachowa stymuluje wyjątkowy zestaw neuronów
- w odczuwanie danego zapachu, na przykład róży czerwonej, wina czy francuskiego sera, zaangażowanych jest wiele różnych receptorów
- jedna cząsteczka cAMP otwiera kanał jonowy
- ogólny wzrost stężenia cAMP otwiera specyficzny kanał kationowy
- jeden aktywny receptor może aktywować jedno białko G(olf)
Pytanie 23
Widzenie, receptory smaku i system słuchu
- funkcjonuje w oparciu o mechanosensoryczne kanały jonowe
- receptory gorzkiego smaku rozpoznają substancje, które potencjalnie mogą być trujące
- w odczuwanie smaku glukozy, fruktozy i sacharozy zaangażowane są te same receptory
- w rozpoznawanie smaku słonego zaangażowane są kanały jonowe o względnie niskiej specyficzności
- istnieją 4 różne białka zaangażowane w widzenie w ciemności i rozpoznawanie kolorów, za to mają one jeden wspólny chromofor 11-cis-retinal
Pytanie 24
Białka G:
- po aktywacji białka G hydrolizują GTP, co prowadzi do ponownej dysocjacji podjednostek β i γ oraz kompleksu α-GDP
- należy do nich rodopsyna
- należy do nich między innymi białko G(olf) (ale nie rodopsyna - białko transbłonowe aktywujące białko G)
- jedno z białek G aktywuje cyklazę adenylową, co prowadzi ostatecznie do depolaryzacji błony neuronu i przekazania sygnału nerwowego do mózgu
- aktywowane białka G mają aktywność GTPazy, czyli katalizują hydrolizę GTP → GDP
- po aktywacji białka G hydrolizują GTP, co prowadzi do ponownej asocjacji podjednostek β i γ oraz kompleksu α-GDP
- są zaangażowane między innymi w przekazywanie sygnałów hormonalnych oraz odczuwanie węchu i smaku gorzkiego
Pytanie 25
Powrót do stanu wyjściowego pobudzonego fotoreceptora:
- arestyna wiąże się do ufosforylowanej metarodopsyny II
- arestyna wiąże się do ufosforylowanej metarodopsyny I
- poziom cGMP podnosi się, aby ponownie otworzyć kanał jonowy
- GTP związane z białkiem G jest syntezowane, pozwalając transducynie i fosfodiesterazie na powrót do stanu wyjściowego
- GTP związane z białkiem G jest hydrolizowane, pozwalając transducynie i fosfodiesterazie na powrót do stanu wyjściowego
- zaktywowana rodopsyna jest blokowana w wyniku przyłączenia arestyny
Pytanie 26
Cytochrom bf:
- wielopodjednostkowy kompleks białkowy związany z błoną tylakoidu
- jest homologiczny do kompleksu IV w fosforylacji oksydacyjnej
- kompleks katalizuje reakcję przez cykl Q
- jest homologiczny do kompleksu III w fosforylacji oksydacyjnej
- przepływ elektronów przez kompleks prowadzi do transportu protonów z wnętrza tylakoidu do stromy
Pytanie 27
Fotosystem I roślin:
- elektrony, które neutralizują ładunek dodatni pary specjalnej P680 pochodzą ze zredukowanej plastocyjaniny
- plastocyjanina jest białkiem łącznikowym między fotosystemem I a II, zlokalizowanym we wnętrzu tylakoidu
- elektrony, które neutralizują ładunek dodatni pary specjalnej P700 pochodzą ze zredukowanej plastocyjaniny
- wielopodjednostkowy kompleks białkowy związany z błoną tylakoidu
- produktem ubocznym tego fotosystemu jest tlen cząsteczkowy
- zawiera chlorofile, centra żelazowo-siarkowe i miejsce wiązania chinonu
- wzbudzony w obrębie pary specjalnej elektron jest przekazywany na chlorofil
- zawiera chlorofile, centra żelazowo-siarkowe i miejsce wiązania chinolu
Pytanie 28
Fotosystem II u roślin:
- produktem ubocznym tego fotosystemu jest tlen cząsteczkowy
- elektron w fotosystemie jest wzbudzany w plastochinonie, w momencie pojawienia się drugiego elektronu i pobrania dwóch elektronów, przestaje być wzbudzony
- w obrębie tego fotosystemu dochodzi do redukcji plastochinonu do plastochinolu
- zawiera centrum manganowe, które pobiera elektrony z H2O, tworząc O2 i H+
- wzbudzony w obrębie pary specjalnej P680 elektron jest przekazywany do akceptora o nazwie feofityna
- jest dużym kompleksem białkowym związanym z błoną tylakoidu
- wzbudzony w obrębie pary specjalnej P700 elektron jest przekazywany do akceptora o nazwie feofityna
- w obrębie tego fotosystemu dochodzi do redukcji plastochinolu do plastochinonu
Pytanie 29
Wędrówka elektronów w procesie fotosyntezy:
Pytanie 30
Synteza heksoz przez rośliny:
- włączenie cząsteczki CO2 do cząsteczki fosfopentozy wymaga uprzedniej aktywacji akceptora przez fosforylację
- jest regulowana przez dostępność jonów Mg2+
- rośliny posiadające szlak C4 mają przewagę ewolucyjną w gorącym klimacie
- szlak C4 nie jest ślepą ścieżką ewolucji, a przystosowaniem do niedogodnych warunków środowiska
- jest regulowana przez dostępność jonów Na+
- szlak C4 jest ślepą ścieżką ewolucji
- aldolaza i transketolaza umożliwiają regenerację akceptora cząstek CO2
Pytanie 31
Cykl Calvina:
ubisco jest enzymem zależnym od jonów Mg2+
- w przeliczeniu na równoważniki ATP, synteza jednej cząsteczki glukozy wymaga niższej ilości energii niż jest możliwa do uzyskania z jej całkowitego utlenienia
- asymilacja dwutlenku węgla jest procesem egzoergicznym
- jest aktywowany w obecności światła w wyniku wzrostu pH i stężenia jonów Mg2+ w stromie chloroplastów
- asymilacja dwutlenku węgla jest procesem endoergicznym
- w przeliczeniu na równoważniki ATP, synteza jednej cząsteczki glukozy wymaga wyższej ilości energii niż jest możliwa do uzyskania z jej całkowitego utlenienia
Pytanie 32
Zredukowany glutation:
- odgrywa dużą rolę w detoksykacji organizmu
- utrzymuje reszty cysteinowe w formie zredukowanej
- jego poziom ulega podwyższeniuw stosunku do utlenionego glutationu w przypadku niedoboru dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej
- ilość zredukowanego glutationu w komórce jest silnie zależna od NADPH
- reaguje z nadtlenkiem wodoru i organicznymi tlenkami
- glutation to inaczej γ-glutamylocysteinyloglicyna
- jego poziom ulega obniżeniu w stosunku do utlenionego glutationu w przypadku niedoboru dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej
- powstaje z jego utlenionej formy w reakcji katalizowanej przez reduktazę glutationową przy użyciu NADPH i donora elektronów
- ilość zredukowanego glutationu w komórce jest niezależna od NADPH
Pytanie 33
Rubisco
- występuje w stromie chloroplastów, na powierzchni błon tylakoidów od strony stromy
- jest obecny w chloroplastach w niskich stężeniach
- wraz ze wzrostem temperatury katalizuje reakcję karboksylacji z mniejszą wydajnością, a oksygenacji z większą
- aktywność tego enzymu rośnie ze spadkiem pH i pod wpływem oświetlenia
- w miejscu aktywnym ma karbaminian, utworzony z reszty lizyny, dwutlenku węgla i jonu magnezu
- katalizuje reakcję kondensacji dwutlenku węgla z tybulozo-1,5-bisfosforanem, w wyniku której powstaje nietrwały związek sześciowęglowy ulegający hydrolizie do dwóch cząsteczek 3-fosfoglicerynianu
- enzym jest niedoskonały katalitycznie, bo przeprowadza niepożądaną reakcję uboczną oksygenacji
- katalizuje reakcję pomiędzy rybulozo-1,5-bisfosforanem a tlenem cząsteczkowym, która obniża efektywność fotosyntezy
- ma niską aktywność katalityczną, działa powoli
- jest obecny w chloroplastach w wysokich stężeniach
- aktywność tego enzymu rośnie ze wzrostem pH i pod wpływem oświetlenia
- jest metaloenzymem wymagającym do swojej aktywności jonów Mg2+
- przeprowadza reakcję wiązania CO2, co umożliwia syntezę heksoz
Pytanie 34
Szlak C4 u roślin tropikalnych:
- rośliny C4 zużywają 6 dodatkowych cząsteczek ATP na jedną cząsteczkę heksozy w porównaniu z roślinami klimatu umiarkowanego
- rośliny C4 zużywają 12 dodatkowych cząsteczek ATP na jedną cząsteczkę heksozy w porównaniu z roślinami klimatu umiarkowanego
- rośliny tropikalne zwiększają lokalnie stężenie dwutlenku węgla w tkankach, gdzie zachodzi cykl Calvina
- jest potrzebny, aby zminimalizować aktywność oksygenazową Rubisco
- w roślinach tropikalnych, u których funkcjonuje szlak C4, fotooddychanie jest niewielkie, ponieważ duże stężenie dwutlenku węgla w komórkach przeprowadzających cykl Calvina przyspiesza reakcję karboksylacji w stosunku do oksygenacji
Pytanie 35
Szlak pentozofosforanowy:
- w fazie nieutleniającej szlaku biorą udział izomeraza fosfopentozowa i epimeraza fosfopentozowa, które nie wykorzystują NADH jako reduktora
- prowadzi do utworzenia pięciowęglowych cukrów oraz NADPH, które są następnie wykorzystywane w procesach biosyntezy
- może prowadzić do całkowitego utlenienia cząsteczki glukozy do CO2
- transketolaza i transaldolaza łączą szlak pentozofosforanowy z glikolizą
- szybkość przemian szlaku pentozofosforanowego jest regulowana przez stężenie NADP+
- w jego trakcie z 2 cząsteczek ksylulozo-5-fosforanu wytwarzana jest 1 cząsteczka fruktozo-6-fosforanu i 2 cząsteczki aldehydu
- faza nieutleniająca zachodzi w cytozolu, pozostała część szlaku w matriks mitochondrium
- dostarcza budulca do syntezy DNA i RNA
- niektóre intermediaty szlaku pentozofosforanowego są też intermediatami glikolizy
- jest głównym źródłem NADPH do redukcji ATP
- jest głównym źródłem NADPH do biosyntez
- w fazie utleniającej szlaku biorą udział izomeraza fosfopentozowa i epimeraza fosfopentozowa, które nie wykorzystują NADH jako reduktora
- dehydrogenaza glukozo-6-fosforanu jest wrażliwa na stosunek NADPH do NADP+
- w jego trakcie z 1 cząsteczki ksylulozo-5-fosforanu wytwarzana jest 1 cząsteczka fruktozo-6-fosforanu i 1 cząsteczki aldehydu
Pytanie 36
Białka motoryczne i ich funkcje:
- miozyna:
skurcz mięśnia szkieletowego
- flagellina:
ruch wici bakteryjnej
- kinezyna:
transport pęcherzyków od jądra komórkowego do peryferiów komórki
- dyneina:
ruch wici plemnika
Pytanie 37
Białka motoryczne:
- systemy motoryczne składają się zawsze z tandemu białek: kinezyna-mikrotubule i miozyna-aktyna
- kinezyny odpowiadają za transport białek, pęcherzyków i organelli wzdłuż mikrotubuli, a także segregację chromosomów
- białka motoryczne w komórce eukariotycznej: miozyny, kinezyny i dyneiny są podobne do NPTaz typu P (należą do tej rodziny)
- kinezyny między innymi napędzają ruch rzęsek i wici
- miozyny odpowiadają za transport białek, pęcherzyków i organelli wzdłuż mikrotubuli, a także segregację chromosomów
- miozyny odpowiadają za skurcz mięśni i szereg innych procesów
- dyneiny między innymi napędzają ruch rzęsek i wici
Pytanie 38
Układ motoryczny wici bakteryjnej:
- źródłem siły napędowej dla wici jest przepływ protonów i gradient jonów
- białka MotA-MotB i FliG są składnikami kanału jonowego umożliwiającego napędzanie wici
- obecność chemoatraktanta w otoczeniu bakterii zmniejsza częstotliwość koziołkowania, przez co komórka bardziej sprawnie porusza się w kierunku rosnącego stężenia związku
- wić jest wydłużana przez przyłączanie flagelliny do jej wolnego końca
Pytanie 39
Aktyna:
- nie wymaga ATP do utworzenia filamentu
- filamenty helikalnie skręcone
- stanowi główny składnik filamentów cienkich w mięśniu
- w roztworach występuje jako monomer o masie 700 kDa, zwany aktyną G lub polimeryzuje do formy fibrylarnej zwanej aktyną F
- wymaga ATP do utworzenia filamentu
- może występować w formie filamentowej (F) i globularnej (G)
- oddziałuje silnie z miozyną, gdy ADP jest przyłączony do miozyny lub gdy miejsce wiązania nukleotydu w miozynie jest zajęte przez ADP i Pi
- w formie fibrylarnej F wiąże się w sposób ukierunkowany z globularnymi głowami miozyny
- w roztworach występuje jako monomer o masie 42 kDa, zwany aktyną G lub polimeryzuje do formy fibrylarnej zwanej aktyną F
- jest ATPazą, cykl ATP-ADP aktyny bierze udział w polimeryzacji i depolimeryzacji filamentu
Pytanie 40
α-tubulina
- nie wymaga GTP do utworzenia filamentu
- wymaga GTP do utworzenia filamentu
- filament walcowaty, pusty w środku
Pytanie 41
Miozyna:
- wiąże spolimeryzowaną aktynę
- jest ATPazą
- składa się z czterech łańcuchów polipeptydowych
- zawiera domeny, które oddziałują ze sobą w celu pełnienia funkcji fizjologicznej
- stanowi drobny składnik grubych filamentów w mięśniu
- in vitro spontanicznie organizuje się w filamenty grube
- stanowi główny składnik grubych filamentów w mięśniu
- składa się z sześciu łańcuchów polipeptydowych
Pytanie 42
Tworzenie się mikrotubul:
- GTP-tubulina przyłącza się do dodatniego końca mikrotubul chętniej niż GDP-tubulina
- α-tubuliny i β-tubuliny są GTPazami, wrażliwymi na stężenie jonów Ca2+
- po hydrolizie GTP jednostka GDP-tubuliny znajdująca się w obrębie mikrotubuli pozostaje tam, natomiast inna jednostka GDP-tubuliny umiejscowiona na wyeksponowanym końcu oddysocjowuje od filamentu
Pytanie 43
Suw motoru miozynowego:
Pytanie 44
Ruch bakterii:
- jeśli z receptorem zwiąże się repelent, to zwiększa się stężenie ufosforylowanego CheY i ruch wici jest zgodny z kierunkiem ruchu wskazówek zegara
- jeśli z receptorem zwiąże się atraktant, wić porusza się w kierunku przeciwnym do kierunku ruchu wskazówek zegara
- chemotaksja bakterii zależy od odwrócenia kierunku rotacji wici
- jeśli z receptorem zwiąże się atraktant, wić porusza się w kierunku zgodnym do kierunku ruchu wskazówek zegara
- ufosforylowane białko CheY wiąże się z motorem wici i ułatwia jej obrót w kierunku zgodnym do kierunku ruchu wskazówek zegara
- bakterie wyczuwają gradient chemoatraktantów w otoczeniu poprzez pomiary stężeń tych substancji w czasie
- jeśli z receptorem zwiąże się repelent, to zwiększa się stężenie ufosforylowanego CheY i ruch wici jest nie zgodny z kierunkiem ruchu wskazówek zegara
Pytanie 45
Synteza glikogenu:
- fosforylacja ma wpływ hamujący na aktywność enzymatyczną syntazy glikogenowej, a aktywujący na aktywność enzymatyczną fosforylazy
- dimer glikogenny jest konieczny do rozpoczęcia syntezy glikogenu, ponieważ każda podjednostka katalizuje przyłączenie ośmiu jednostek glukozy do drugiej podjednostki
- α-1,6-glukozydaza usuwa rozgałęzienia z glikogenu, hydrolizując wiązania α-1,6-glikozydowe
- syntaza glikogenu potrzebuje glikogeniny do rozpoczęcia reakcji tworzenia wiązań α-1,6-glikozydowych
- nowe podjednostki są dodawane do końca redukującego
- nowy punkt rozgałęzienia musi być oddalony o co najmniej cztery reszty od odgałęzienia już istniejącego
- syntaza glikogenu potrzebuje glikogeniny do rozpoczęcia reakcji tworzenia wiązań α-1,4-glikozydowych
- rozgałęzienia tworzone są przez przeniesienie fragmentu złożonego z 7 jednostek glukozy na nieredukujący koniec
- rozgałęzienia tworzone są przez przeniesienie fragmentu złożonego z minimum 3 jednostek z łańcucha zbudowanego z minimum 5 jednostek, przenoszony jest na koniec nieredukujący
- synteza glikogenu wymaga obecności łańcucha o długości co najmniej 4 reszt glukozy
- nowe podjednostki są dodawane do końca nieredukującego
- aktywną formą glukozy w syntezie glikogenu jest urydynodifosforan glukozy (UDP-glukoza)
- dzięki rozgałęzieniom tworzonym przez wiązania α-1,6-glikozydowe wzrasta szybkość reakcji zarówno syntezy, jak i degradacji glikogenu
- enzym rozgałęziający jest niezbędny do tworzenia wiązań α-1,6-glikozydowych, które stanowią nowe punkty rozgałęzienia w syntetyzowanej cząsteczce glikogenu
- aby mogło dojść do utworzenia rozgałęzienia, łańcuch glikogenu musi mieć długość co najmniej 11 reszt glukozy
Pytanie 46
Magazynowanie glikogenu:
- przechowywany jest w mięśniach i w wątrobie (w mózgu - glukoza)
- występuje w cytoplazmie w postaci granulek o dużej gęstości
- podczas głodówki rezerwy glikogenu są wyczerpywane wolniej niż rezerwy tłuszczu
- podczas głodówki rezerwy glikogenu są wyczerpywane bardziej gwałtowniej niż rezerwy tłuszczu
Pytanie 47
Metabolizm glikogenu
- fosforylaza katalizuje fosforolityczny rozkład glikogenu i uwolnienie glukozo-6-fosforanu
- glukozo-6-fosfataza występująca w wątrobie jest ważnym enzymem syntetyzującym glukozę z glukozo-6-fosforanu, co pozwala zapewnić stały dostęp do paliwa dla tego organu
- glukoza łączy się w wątrobie z formą a w stanie R fosforylazy glikogenowej, hamując jej aktywność
- kinaza fosforylazowa w mięśniach szkieletowych jest aktywowana zarówno przez fosforylację, jak i związanie jonów wapniowych
- forma b fosforylazy glikogenowej mięśniowej jest aktywowana wysokimi stężeniami AMP, podczas gdy aktywność tego samego enzymu, ale występującego w wątrobie, nie zależy od AMP
- glukozo-6-fosforan wiąże się do fosforylazy glikogenowej b, zmniejszając jej aktywność
- fosforylaza glikozydowa jest enzymem niezależnym od ATP
- fosforylaza katalizuje fosforolityczny rozkład glikogenu i uwolnienie glukozo-1-fosforanu
- cząsteczka glikogenu posiada tyle samo końców nieredukujących, co rozgałęzień
- formy 1 i 3 są formami fosforylazy a, która jest zwykle aktywna
- po zakończeniu wysiłku, fosforylaza glikogenowa b wiąże ATP, co prowadzi do zahamowania jej aktywności
- enzym transferaza przenosi grupę trzech reszt glukozowych z jednego zewnętrznego rozgałęzienia na drugie
- glukozo-1-fosfataza występująca w wątrobie jest ważnym enzymem syntetyzującym glukozę z glukozo-1-fosforanu, co pozwala zapewnić stały dostęp do paliwa dla tego organu
- fosforylaza glikozydowa jest enzymem zależnym od ATP
- epinefryna i glukagon wywierają taki sam wpływ na metabolizm glikogenu - powodują glikogenolizę, czyli rozkład glikogenu
- kinaza białkowa A fosforyluje syntazę glikogenową, zmniejszając jej aktywność
- fosforylaza katalizuje kolejne usuwanie reszt glukozo-1-fosforanu z nieredukującego końca cząsteczki glikogenu
- glukozo-1-fosforan wiąże się do fosforylazy glikogenowej b, zmniejszając jej aktywność
- w mięśniach szkieletowych przejście z formy 2 do formy 4 jest ułatwiane przez ATP lub glukozo-6-fosforan, co hamuje rozkład glikogenu w stanie nasycenia energetycznego
- glikogenina jest białkiem tworzącym nową cząsteczkę glikogenu
- syntaza glikogenu w mięśniach jest aktywowana w wyniku defosforylacji
- cząsteczki glukozy tworzące rozgałęzienia w glikogenie połączone są wiązaniami α-1,6-glikozydowymi
- przekształcenie glikogenu z formy rozgałęzionej do liniowej odbywa się przy użyciu 2 białek: transferazy i α-1,6-glukozydazy, transferaza przenosi grupę 3 reszt glukozowych z zewnętrznego rozgałęzienia na drugie, a α-1,6-glukozydaza usuwa rozgałęzienia
Pytanie 48
Hormonalna regulacja syntezy i degradacji glikogenu:
- glukagon wydzielany w stanie głodu stymuluje rozkład glikogenu w mięśniach
- adrenalina uruchamia kaskadę prowadzącą do aktywacji kinazy białkowej A, za pomocą cAMP
- insulina wydzielana przez trzustkę w odpowiedzi na wysoki poziom glukozy we krwi stymuluje syntezę glikogenu w wątrobie poprzez aktywację kinazy syntazy glikogenu
- adrenalina wiąże się ze swoim receptorem i początkuje kaskadę prowadzącą do aktywacji kinazy białkowej A i rozkładu glikogenu
- powstaje NADPH
- glukagon i adrenalina wywierają podobny wpływ na metabolizm glikogenu (stymulują rozkład)
- glukagon wydzielany w stanie głodu stymuluje rozkład glikogenu w wątrobie
- nie powstaje NADPH
Pytanie 49
Główne szlaki metaboliczne i sposoby ich regulacji:
- malonylo-CoA jest inhibitorem acylotransferazy karnitynowej I zaangażowanej w transport kwasów tłuszczowych z cytozolu do mitochondrium
- głównym celem szlaku pentozofosforanowego jest wytworzenie NADPH i rybozy
- malonylo-CoA jest inhibitorem acylotransferazy karnitynowej II zaangażowanej w transport kwasów tłuszczowych z cytozolu do mitochondrium
- fruktozo-2,6-bisfosforan jest inhibitorem fruktozo-1,6-bisfosfatazy, będącej kluczowym enzymem glukoneogenezy
- jednym z mechanizmów kontroli oddechowej odpowiedzialnej za aktywność cyklu kwasów trójkarboksylowych jest hamowanie aktywności dehydrogenazy izocytrynianowej i dehydrogenazy α-ketoglutaranowej przez wysokie stężenie ATP
- głównym punktem kontroli glikolizy jest regulacja fosfofruktokinazy między innymi przez ATP i cytrynian, które są jej inhibitorami
Pytanie 50
Profil metaboliczny organów:
- wątroba wykorzystuje α-ketokwasy, powstałe w wyniku degradacji aminokwasów, jako ważne źródło “własnej” energii
- tkanka tłuszczowa jest głównym miejscem degradacji kwasów tłuszczowych, a wątroba - syntezy
- w stanie sytości mózg wykorzystuje glukozę jako wyłączne źródło energii
- tkanka tłuszczowa jest głównym miejscem degradacji kwasów tłuszczowych, a cytoplazma - syntezy
- z wątroby w wyniku podwyższonej aktywności glikolizy uwalniane są ciała ketonowe
Pytanie 51
Metabolizm:
- glukoza w watrobie wiąże się z glukokinazą, dla której wartość KM dla substratu jest wysoka
- wątroba zawiera glukozo-1-fosfataza, która defosforyluje glukozę pochodzącą z rozkładu glikogenu, umożliwiając uwolnienie glukozy do krwi i w celu dostarczenia jej do mózgu
- glukoza w watrobie wiąże się z glukokinazą, dla której wartość KM dla substratu jest niska
- wątroba zawiera glukozo-6-fosfataza, która defosforyluje glukozę pochodzącą z rozkładu glikogenu, umożliwiając uwolnienie glukozy do krwi i w celu dostarczenia jej do mózgu
- działanie insuliny wywołuje kaskadę prowadzącą do aktywacji syntazy glikogenowej zaangażowanej w syntezę glikogenu i jednoczesnej inhibicji fosforylazy odpowiedzialnej za rozkład glikogenu
Pytanie 52
Charakterystyka NADH, NADPH i ATP:
- NADH jest źródłem elektronów w jednym łańcuchu transportu elektronów, podczas gdy NADPH jest ostatecznym odbiorcą elektronów w innym łańcuchu transportu elektronów
- ATP jest wytwarzane przy przekształceniu 1,6-bisfosfoglicerynianu do 6-fosfoglicerynianu oraz fosfoenolopirogronianu w pirogronian
- ATP jest wytwarzane przy przekształceniu 1,3-bisfosfoglicerynianu do 3-fosfoglicerynianu oraz fosfoenolopirogronianu w pirogronian
- ATP jest zużywane przy przekształceniu glukozy w glukozo-6-fosforan oraz fruktozo-6-fosforanu w fruktozo-1,6-bisfosforan
- wejście elektronów z NADH powstającego w cytoplazmie komórki do wnętrza mitochondrium następuje w wyniku działania wahadła jabłczanowo-asparaginowego oraz przez przejście szczawiooctanu w jabłczan w przypadku, gdy stosunek NADH/NAD+ jest wyższy w cytoplazmie niż w matriks mitochondrium
- NADH jest głównie wykorzystywany do tworzenia ATP, podczas gdy NADPH jest głównie używany do reakcji syntezy
Pytanie 53
Kwas palmitynowy (P, 16:0) i kwas margarynowy (M, 17:0):
- całkowite utlenienie kwasu margarynowego umożliwia uzyskanie netto o 6 cząsteczek ATP mniej niż utlenianie P
- podczas β-oksydacji M powstaje o 1 cząsteczkę więcej acetylo-CoA w porównaniu do β-oksydacji P
- całkowite utlenienie kwasu margarynowego umożliwia uzyskanie netto o 6 cząsteczek ATP więcej niż utlenianie P
- podczas β-oksydacji M powstaje o 2 cząsteczki więcej acetylo-CoA w porównaniu do β-oksydacji P
- M może stanowić netto prekursor glukozy u ssaków, ale do tego przekształcenia niezbędna jest witamina B12
- te same atomy węgla, które budują daną cząsteczkę P, w wyniku jej rozpadu w wątrobie i dalszym przemianom metabolicznym, nie mogą wejść w skład nowosyntetyzowanej cząsteczki glukozy
Pytanie 54
Regulacja metabolizmu kwasów tłuszczowych:
- synteza kwasów tłuszczowych osiąga maksimum przy dostatku węglowodanów i wysokim ładunku energetycznym komórki
- dekarboksylacja malonylo-ACP napędza syntezę kwasów tłuszczowych
- karboksylaza acetylo-CoA jest fosforylowana przez PKA, co hamuje aktywność enzymu i wyłącza syntezę kwasów tłuszczowych w warunkach głodu lub stresu
- karboksylaza acetylo-CoA jest fosforylowana przez kinazę zależną od AMP (AMPK), a także przez PKA, co hamuje aktywność enzymu i wyłącza syntezę kwasów tłuszczowych
- insulina stymuluje syntezę kwasów tłuszczowych, a glukagon i adrenalina ją hamują
- synteza kwasów tłuszczowych zachodzi w cytozolu, a ich degradacja w matriks mitochondrium
- palmitylo-CoA odwraca efekt wywołany przez cytrynian na karboksylazę acetylo-CoA, przez co hamuje syntezę kwasów tłuszczowych
- cytrynian częściowo znosi hamujący wpływ fosforylacji na aktywność karboksylazy acetylo-CoA
- cytrynian częściowo znosi inhibicję ufosforylowanej karboksylazy
- cytrynian powoduje polimeryzację dimerów karboksylazy acetylo-CoA, co aktywuje enzym
- glukagon i adrenalina hamują lipolizę (degradację kwasów tłuszczowych), a insulina ją stymuluje
- dekarboksylacja malonylo-ACP spowalnia syntezę kwasów tłuszczowych
- glukagon i adrenalina stymulują lipolizę (degradację kwasów tłuszczowych), a insulina ją hamuje
- palmitylo-CoA powoduje depolimeryzację oktamerów karboksylazy acetylo-CoA, co hamuje aktywność karboksylazy, a cytrynian powoduje polimeryzację karboksylazy acetylo-CoA, wzmacniając jej aktywność
- acetylo-CoA jest transportowany do miejsca syntezy kwasów tłuszczowych w postaci cytrynianu, co dodatkowo powoduje wytworzenie NADPH w cytoplazmie
Pytanie 55
Lipaza wrażliwa na hormony:
- ulega fosforylacji przez kinazę białkową A, co zwiększa jej aktywność
- katalizuje rozkład triacylogliceroli do monoacylogliceroli i kwasów tłuszczowych
- enzym trawiący tłuszcze w układzie pokarmowym
- lipaza niewrażliwa na hormony jest aktywowana w stanie głodu w celu umożliwienia pobierania przez komórkę kwasów tłuszczowych z krwi
- lipaza wrażliwa na hormony jest aktywowana w stanie głodu w celu umożliwienia pobierania przez komórkę kwasów tłuszczowych z krwi
- ufosforylowana perylipina przekształca kropelki tłuszczu, żeby triacyloglicerole były bardziej dostępne dla lipazy
Pytanie 56
Synteza i degradacja kwasów tłuszczowych:
- kwasy tłuszczowe u ssaków nie są źródłem prekursora glukozy, jednak kwasy tłuszczowe o patrzystej liczbie atomów węgla są źródłem prekursora glukozy, ale tylko u roślin
- metylokobalamina jest pochodną witaminy B12 (kobalamina)
- substraty do syntez kwasów tłuszczowych są związane z białkiem transportującym - ACP
- faza wydłużeniowa syntezy kwasów tłuszczowych rozpoczyna się od utworzenia acetylo-ACP i malonylo-ACP
- kwasy tłuszczowe u ssaków nie są źródłem prekursora glukozy, jednak kwasy tłuszczowe o niepatrzystej liczbie atomów węgla są źródłem prekursora glukozy, ale tylko u roślin
- synteza kwasów tłuszczowych zachodzi w cytozolu, a ich degradacja w mitochondrium
- degradacja kwasów tłuszczowych zachodzi przez kilka cyklicznie zachodzących reakcji, zwanych β-oksydacją
- kwasy tłuszczowe o długich łańcuchach alkilowych potrzebują karnityny, by przejść przez wewnętrzną błonę mitochondrialną
- metylokobalamina jest pochodną witaminy B6 (kobalamina)
- karboksylacja acetylo-CoA do malonylo-CoA, która jest decydującym etapem w syntezie kwasów tłuszczowych, prowadzi do hydrolizy ATP do ADP
- syntetaza acetylo-CoA bierze udział w zależnej od ATP aktywacji wolnych kwasów tłuszczowych
- w wyniku rozkładu kwasów tłuszczowych wysokoenergetyczne elektrony są uzyskiwane w postaci NADH i FADH2, natomiast do syntezy kwasów tłuszczowych niezbędny jest NADPH
- ciała ketonowe są głównie wykorzystywane jako materiał energetyczny zamiast glukozy przez korę nerek i mięsień sercowy
- koenzymy zaangażowane w degradację nasyconych kwasów tłuszczowych to FAD i NAD+
- u roślin kwasy tłuszczowe syntetyzowane są przez wielofunkcyjny kompleks enzymów połączonych w jeden długi łańcuch peptydowy
- u zwierząt kwasy tłuszczowe syntetyzowane są przez wielofunkcyjny kompleks enzymów połączonych w jeden długi łańcuch peptydowy
- β-oksydacja (degradacja) nie może zachodzić przy udziale wolnych reszt acylowych
Pytanie 57
Triacyloglicerole:
- wolne kwasy tłuszczowe mogą być transportowane w krwioobiegu tylko w połączeniu z białkiem transportującym, np. albuminą
- w komórkach jelita grubego triacyloglicerole są ponownie syntetyzowane z kwasów tłuszczowych i monoacylogliceroli
- rozkładane w tkance tłuszczowej
- w komórkach jelita cienkiego triacyloglicerole są ponownie syntetyzowane z kwasów tłuszczowych i monoacylogliceroli
- są dobrym materiałem zapasowym, bo są bezwodne i silnie zredukowane
- do ich wchłaniania z pożywienia niezbędne są sole żółciowe i lipazy trzustkowe
- nie mogą być źródłem glukozy u człowieka, ponieważ z kwasów tłuszczowych można uzyskać co najwyżej ciała ketonowe (nie potrafimy zmieniać tłuszczów w glukozę)
- są głównym źródłem energii dla mięśni w czasie wypoczynku lub małej aktywności fizycznej
- syntetyzowane w tkance tłuszczowej
Pytanie 58
Triacyloglicerole przechowywane w tkance tłuszczowej:
- wysoki poziom acetooctanu we krwi prowadzi do obniżenia lipolizy w tkance tłuszczowej
- lipazy są aktywowane dzięki hormonom, które za pośrednictwem 7TM aktywują cyklazę adenylanową - zwiększone stężenie ATP stymuluje kinazę białkową A, która aktywuje lipazy przez fosforylację
- są uwalniane między innymi przez adrenalinę i glukagon, z kolei insulina hamuje lipolizę
- są źródłem kwasów tłuszczowych, które mogą być utleniane do H2O w celu zapewnienia komórce energii
- są hydrolizowane do kwasów tłuszczowych i glicerolu
- niski poziom acetooctanu we krwi prowadzi do obniżenia lipolizy w tkance tłuszczowej
- są źródłem kwasów tłuszczowych, które mogą być utleniane do CO2 i H2 w celu zapewnienia komórce energii
Pytanie 59
Tłuszcze zapasowe jako źródło glukozy u roślin:
- niektóre tłuszcze mają reszty acylowe o nieparzystej ilości atomów węgla, które mogą być prekursorami glukozy
- acetylo-CoA może być włączony w szlak glukoneogenezy przez szlak glikokaliksowy
- glicerol może być włączony w szlak glukoneogenezy
Pytanie 60
Arachidonian:
- jest wielonienasyconym kwasem tłuszczowym
- wchodzi w skład fosfatydyloinozytolu (fosfolipidy), który jest składnikiem błony komórkowej - jego prekursorem jest linolan
- jest syntetyzowany w organizmie człowieka
- jedynym dostępnym źródłem tego związku są orzechy arachidowe
- jest prekursorem hormonów ikozanoidowych
- aspiryna jest inhibitorem enzymu przetwarzającego arachidonian, co po jej spożyciu daje efekt przeciwbólowy, przeciwgorączkowy i przeciwzakrzepowy
- jest prekursorem hormonów odpowiedzialnych za powstanie lokalnej odpowiedzi zapalnej
Pytanie 61
Główne funkcje fizjologiczne wolnych kwasów tłuszczowych:
- są przekaźnikami wewnątrzkomórkowymi
- służą jako paliwo molekularne
- służą jako prekursory fosfolipidów, glikolipidów, triacylogliceroli i pewnych hormonów
Pytanie 62
Cholesterol
- regulacja jego syntezy przez sprzężenie zwrotne jest kontrolowana na etapie katalizowanym przez reduktazę 3-hydroksy-3-metyloglutarylo-CoA, który jest syntetyzowany z acetylo-CoA i acetoacetylo-CoA
- służy jako prekursory fosfolipidów, glikolipidów, triacylogliceroli i pewnych hormonów
- wchodzi w skład fosfatydyloinozytolu (fosfolipidy), który jest składnikiem błony komórkowej
Pytanie 63
Karboksylaza acetylo-CoA uczestnicząca w syntezie kwasów tłuszczowych:
- jest częściowo aktywna w formie ufosforylowanej w obecności cytrynianu
- jest aktywna w formie nieufosforylowanej
- jest fosforylowana przez kinazę białkową zależną od AMP
- glukagon hamuje działanie enzymu, równocześnie hamując syntezę kwasów tłuszczowych
- jest aktywna w formie ufosforylowanej
- jest aktywowana, gdy ładunek energetyczny komórki jest wysoki
- jest aktywowana, gdy ładunek energetyczny komórki jest niski
- jest aktywowana w wyniku działania insuliny
Pytanie 64
Działanie hormonów:
- insulina jest wydzielana po jedzonku, powodując zwiększenie transportu glukozy obecnej w wysokich stężeniach z krwi do tkanek
- glukagon i insulina to hormony polipeptydowe, a adrenalina jest pochodną katecholaminy
- głównym organem odpowiadającym za glukagon jest wątroba
- w efekcie działania zarówno glukagonu jak i adrenaliny pośredniczy cAMP
- głównym efektem wywoływanym przez adrenalinę jest stymulacja glikogenolizy w wątrobie
Pytanie 65
Hormony steroidowe lub ich klasy:
Pytanie 66
Aminokwasy i ich intermediaty:
Pytanie 67
Kompleks nitrogenazy:
- kompleks używa ATP do obniżenia energii aktywacji reakcji
- reduktaza jest odpowiedzialna za hydrolizę ATP
- kompleks używa ATP do obniżenia energii aktywacji reakcji
- występuje u niektórych prokariotów
- w reakcji przekształcenia jednej cząsteczki azotu cząsteczkowego do amoniaku zużywane jest 6 cząsteczek ATP
- dostarcza elektronów niezbędnych do reakcji od zredukowanej ferredoksyny
- w reakcji przekształcenia jednej cząsteczki azotu cząsteczkowego do amoniaku zużywane jest 16 cząsteczek ATP
- składa się z dwóch aktywności enzymatycznych: reduktazy i nitrogenazy, będących białkami żelazowo-siarkowymi
Pytanie 68
Degradacja białek w komórkach:
- ubikwityna przyłącza się kowalencyjnie do reszty cysteiny biała przeznaczonego do degradacji za pomocą wiązania peptydowego
- jedna cząsteczka białka rekrutuje minimum 4 cząsteczki ubikwityny
- enzym koniugujący E1 jest enzymem specyficznie rozpoznającym miejsce ubikwitynacji
- jedna cząsteczka białka rekrutuje minimum 2 cząsteczki ubikwityny
- o okresie półtrwania białek w dużej mierze decydują reszty aminokwasowe występujące na aminowym końcu białka
- reakcje transaminacji są katalizowane przez eznymy z PLP jako koenzymem
- oprócz proteasomu 26S, białka mogą zostać zdegradowane przez lizosomalną proteolizę
- eukariotyczny system degradacji białek powstał na drodze ewolucji z prokariotycznego systemu syntezy koenzymu
- enzym koniugujący E2 jest enzymem specyficznie rozpoznającym miejsce ubikwitynacji
- oprócz proteasomu 20S, białka mogą zostać zdegradowane przez lizosomalną proteolizę
- w przyłączeniu ubikwityny do białek biorą udział trzy enzymy: enzym aktywujący ubikwitynę, enzym koniugujący i ligaza ubikwitynowo-białkowa
- funkcję znacznika białek przeznaczonych do degradacji w komórkach eukariotycznych pełni ubikwityna, a u prokariotycznych białko ThiS
- ubikwityna przyłącza się kowalencyjnie do reszty cysteiny biała przeznaczonego do degradacji za pomocą wiązania izopeptydowego
- aby cząsteczka białka mogła ulec degradacji w proteasomie, niezbędne jest przyłączenie podjednostek ubikwityny do ε-końca grupy aminowej tego białka
- aby ubikwityna mogła być przyłączona do cząsteczki białka, niezbędna jest jej aktywacja
Pytanie 69
Biocząsteczki i ich funkcje:
- acetylo-CoA/malonylo-ACP
aktywna forma octanu do syntezy kwasów tłuszczowych
- cytrynian
transport acetylo-CoA z mitochondrium do cytoplazmy
- acylokarnityta/karnityna:
transport reszt acylowych do mitochondrium
- 3-hydroksymaślan:
forma octanu transportowana we krwi
- acyloadenylan
aktywowana forma kwasu tłuszczowego
Pytanie 70
Fenyloketonuria:
- leczy się ją przez podawanie jak najmniejszych ilości fenyloalaniny w diecie
- leczy się ją przez podawanie jak największychilości fenyloalaniny w diecie
- może być spowodowana przez niedobór tetrahydrobiopteryny bądź hydroksylazy fenyloalaninowej
- prowadzi do nagromadzenia fenyloalaniny w ciele
Pytanie 71
Cykl mocznikowy:
- nośnikiem atomów węgla i azotu wchodzących w cykl mocznikowy jest ornityna
- włączenie grupy aminowej jest możliwe przez karbamoilofosforan i asparaginian
- synteza karbamoilofosforanu jest praktycznie nieodwracalna, bo w jej przebiegu wykorzystywane są dwie cząsteczki ATP
- bezpośrednim prekursorem mocznika jest arginina
- intermediatem cyklu mocznikowego jest aminokwas, który nie jest podstawową jednostką budulcową białek
- zużywa 4 cząsteczki ATP
- cykl mocznikowy “zazębia się” z cyklem kwasu cytrynowego poprzez fumaran tworzony podczas reakcji katalizowanej przez liazę argininobursztynianową
- pozytywnym efektem ubocznym cyklu mocznikowego jest produkcja ADP, AMP i Pi
- reakcje, w których powstaje karbamoilofosforan i cytrulina zachodzą w matriks mitochondrium, a pozostałe reakcje prowadzące do syntezy mocznika i ornityny zachodzą w cytozolu
- celem cyklu mocznikowego jest usunięcie amoniaku poprzez przekształcenie go do mniej toksycznych związków - mocznika
- zużywa 2 cząsteczki ATP
Pytanie 72
Proteasom 26S:
- degraduje substrat białkowy bez przyłączonej do niego ubikwityny, która jest ponownie wykorzystywana
- podjednostka 19S zawiera sześć różnych ATPaz
- podjednostka 19S zawiera pięć różnych ATPaz
- miejsce aktywne proteasomu znajduje się zewnątrz
- składa się z podjednostki katalitycznej 20S i dwóch podjednostek regulatorowych 19S
- miejsce aktywne proteasomu znajduje się wewnątrz
- podjednostka 19S zawiera sześć różnych ATPaz
- składa się z podjednostki katalitycznej 19S i dwóch podjednostek regulatorowych 16S
- w wyniku jego działania uwalniane są najpierw peptydy, które poddane proteolizie tworzą aminokwasy
Pytanie 73
Katabolizm aminokwasów:
- podłożem choroby syropu klonowego jest uszkodzenie lub brak dehydrogenazy aminokwasów rozgałęzionych
- seryna i treonina ulegają bezpośredniej aminacji
- kluczową rolę odgrywa witamina B6
- α-ketoglutaran jest uniwersalnym akceptorem grup aminowych z różnych aminokwasów
- grupa α-aminowa wielu aminokwasów jest przenoszona na α-ketoglutaran, w wyniku czego powstaje glutaminian
- otwarcie pierścienia proliny wymaga przeprowadzenia reakcji utlenienia
- seryna i treonina ulegają bezpośredniej deaminacji
- wątroba wydala amoniak w postaci mocznika
- zwiększenie potencjału energetycznego komórki nie prowadzi do degradacji aminokwasów, bo ich nadmiar jest wykorzystywany jako materiał energetyczny
- prolina może być prekursorem glukozy
- grupy α-aminowe są przekształcane w jony amonowe w procesie deaminacji oksydacyjnej glutaminianu
- reakcje transaminacji katalizowane przez aminotransferazy są odwracalne
- kluczową rolę odgrywa witamina B12
Pytanie 74
Wbudowywanie jonu amonowego do aminokwasów:
- mikroorganizmy wykorzystują ATP, elektrony ze zredukowanej ferredoksyny i kompleks nitrogenazy, składający się z reduktazy i nitrogenazy, aby zredukować azot atmosferyczny do postaci amonowej
- organizmy prokariotyczne wykorzystują dodatkowy enzym umożliwiający asymilację amoniaku występującego w niskich stężeniach (syntaza glutaminianowa)
- reakcja syntezy glutaminianu katalizowana przez dehydrogenazę glutaminianową wymaga NAD(P)H
- glutamina jest ważnym donorem azotu w biosyntezie leucyny i cysteiny
- reakcja syntezy glutaminianu katalizowana przez dehydrogenazę glutaminianową wymaga NAD+
- dehydrogenaza glutaminianowa, w przeciwieństwie do syntazy glutaminianowej, występuje u większości mikroorganizmów i w mitochondriach eukariotów
- glutamina jest ważnym donorem azotu w biosyntezie tryptofanu i histydyny
- grupy α-aminowe większości aminokwasów pochodzą z glutaminianu powstałego w reakcji syntezy amoniaku z α-ketoglutaranem, katalizowanej przez dehydrogenazę glutaminianową
Pytanie 75
Ubikwityna
- o okresie półtrwania białek w komórce decyduje w dużym stopniu reszta aminokwasowa znajdująca się na końcu aminowym białka (a także sekwencje PEST w białku)
- Ub jest białkiem występującym tylko u organizmów prokariotycznych
- Ub jest białkiem występującym tylko u organizmów eukariotycznych
- kaseta Pro-Glu-Ser-Thr to kaseta destrukcyjna, która znacznie przyspiesza ubikwitynację białek i ich degradację
- szczególnie silnym sygnałem do degradacji białka jest przyłączenie czterech cząsteczek Ub tworzącej polimer
- Ub zawiera w swojej sekwencji resztę lizyny, która może mieć przyłączoną kolejną cząsteczkę Ub
- reszta glicyny znajdująca się na końcu karboksylowym tworzy wiązanie izopeptydowe z łańcuchem bocznym reszty lizyny białka przeznaczonego do degradacji
Pytanie 76
Enzymy asymilujące amoniak u ssaków:
- syntetaza glutaminowa jest enzymem zależnym od ATP
- syntetaza glutaminowa ma wysoką wartość stałej Michaelisa dla amoniaku, co pozwala na wydajne wiązanie amoniaku
- syntetaza glutaminowa ma niską wartość stałej Michaelisa dla amoniaku, co pozwala na wydajne wiązanie amoniaku
Pytanie 77
Jednostki węglowe i ich przenośniki (SAM - S-adenozylometionina, THF - tetrahydrofolian, B - biotyna):
- grupa formininowa -CHNH:
THF
- grupa metylowa -CH3:
SAM i THF
- grupa formylowa -CHO:
THF
- grupa metenylowa -CH=:
THF
- dwutlenek węgla CO2:
B
- grupa metylenowa -CH2-:
THF
Pytanie 78
Tetrahydrofolian:
- służy jako donor jednostek jednowęglowych o różnym stopniu utlenienia w reakcjach rozkładu, które mogą ulegać przekształceniom jednych w drugie
- nie może służyć jako nośnik grup karboksylowych
- jest mniej wydajnym przenośnikiem grup metylowych niż SAM
- może służyć jako nośnik grup karboksylowych
- służy jako akceptor jednostek jednowęglowych o różnym stopniu utlenienia w reakcjach rozkładu, które mogą ulegać przekształceniom jednych w drugie
- powstaje z folianu
Pytanie 79
S-adenozylometionina (SAM):
- SAM powstaje w wyniku przeniesienia grupy adenozylowej z ATP na metioninę
- służy jako donor grup metylowych w reakcjach biosyntez
- służy jako akceptor grup metylowych w reakcjach biosyntez
- jest bardziej wydajnym przenośnikiem grup metylowych niż tetrahydrofolian
- regeneracja metioniny z homocysteiny wymaga pochodnej witaminy B12
- regeneracja metioniny z homocysteiny wymaga pochodnej witaminy B6
- po przeniesieniu zaktywowanej grupy metylowej na cząsteczkę akceptora powstanie S-adenozylohomocysteina
- prekursor etylenu, gazowego hormonu u roślin
Pytanie 80
Regulacja syntezy aminokwasów:
- aktywność bakteryjnej syntetazy glutaminowej jest zmniejszona w wyniku adenylacji jednej reszty tyrozynowej każdej z 12 podjednostek tego enzymu
- transferaza adenylowa oddziałuje z białkami regulatorowymi PA i PD, które decydują o sposobie modyfikacji syntetazy glutaminowej
- enzym katalizujący kluczowy etap w szlaku syntezy aminokwasu może być hamowany przez produkt końcowy tego szlaku (regulacja przez sprzężenie zwrotne)
- skumulowane sprzężenie zwrotne polega na częściowym hamowaniu etapu wspólnego przez każdy z produktów końcowych, działających niezależnie
- wielopodjednostkowość enzymów regulowanych allosterycznie umożliwia czulszą odpowiedź na zmiany stężenia produktu reakcji
- jednym ze sposobów regulacji enzymu/enzymów uczestniczących w reakcjach biosyntezy aminokwasów jest kaskada enzymatyczna, co zapewnia wzmocnienie sygnału i zwiększa możliwość kontroli allosterycznej
- aktywność bakteryjnej syntetazy glutaminowej jest zmniejszona w wyniku adenylacji jednej reszty tyrozynowej każdej z 6 podjednostek tego enzymu
Pytanie 81
Pochodne aminokwasów:
- bilirubina i biliwerdyna nie należą do intermediatów hemu, bo powstają po jego degradacji
- tlenek azotu, będący ubocznym produktem przekształcenia argininy w cytrulinę, jest cząsteczką sygnałową o krótkotrwałym czasie działania
- tyrozyna jest prekursorem adrenaliny
- aminokwasy mogą być prekursorami zasad azotowych wchodzących w skład DNA
- histydyna powstaje z rybozo-5-fosforanu
- aminokwasy mogą być prekursorami zasad azotowych wchodzących w skład RNA
- hem powstający w wyniku chelatacji protoporfiryny IX w reakcji katalizowanej przez ferrochelatazę jest grupą prostetyczną takich białek jak hemoglobina lub cytochrom c
- choryzmian jest prekursorem biosyntezy tryptofanu, tyrozyny i fenyloalaniny
Pytanie 82
Potencjalny lek o największym prawdopodobieństwie dobrego wchłaniania:
Pytanie 83
Kwas acetylosalicylowy - aspiryna:
- należy do grupy steroidowych leków przeciwzapalnych
- hamuje przekształcenie arachidonianu w lokalnie działające mediatory stanu zapalnego
- należy do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych
Pytanie 84
Lipidy błonowe:
- difosfatydyloglicerol zawiera jedną cząsteczkę glicerolu i dwa łańcuchy acylowe
- aktywacja substratów do syntezy fosfolipidów odbywa się kosztem energii zgromadzonej w CTP
- difosfatydyloglicerol zawiera jedną cząsteczkę glicerolu i cztery łańcuchy acylowe
- palmitoilo-CoA i seryna są prekursorami sfingomieliny
- fosfatydyloetanoloamina i fosfatydyloseryna mogą być syntetyzowane z CDP-diacyloglicerolu i odpowiedniego alkoholu
- fosfatydylocholina może być syntetyzowana z fosfatydyloetanoloaminy przy dziale donora jednostek jednowęglowych
Pytanie 85
System regulacji szlaku biosyntezy steroidów:
- domena wiążąca DNA białka SREBP wiąże się z sekwencją regulatorową SRE, zwiększając szybkość transkrypcji genu kodującego reduktazę HMG-CoA
- niskie poziom cholesterolu w komórce indukuje degradację reduktazy HMG-CoA
- kinaza białkowa zależna od AMP fosforyluje reduktazę HMG-CoA, co ją inaktywuje
- wysoki poziom cholesterolu w komórce indukuje degradację reduktazy HMG-CoA
- w stanie głodu wzrasta synteza HMG-CoA
- enzymy proteolityczne uwalniają czynnik regulatorowy SRE, co prowadzi do aktywacji transkrypcji genu kodującego reduktazę HMG-CoA
Pytanie 86
Intermediaty syntezy fosfatydyloetanoloaminy:
- glicerolo-3-fosforan
Prawda
- CDP-etanoloamina
Prawda
- kwas fosfatydowy
Prawda
- glicerolo-1-fosforan
Fałsz
- acylo-CoA
Prawda
- arginina
Fałsz
- glukoza
Fałsz
- diacyloglicerol
Prawda
Pytanie 87
Biosynteza lipidów i steroidów błon komórkowych:
- triacyloglicerole są cząsteczkami o małej wydajności energetycznej
- kwas fosfatydowy jest wykorzystywany do syntezy fosfolipidów, triacylogliceroli i sfingolipidów
- najważniejszymi pochodnymi cholesterolu są sole żółciowe i hormony steroidowe
- triacyloglicerole są cząsteczkami o dużej wydajności energetycznej
- cząsteczka pięciowęglowa pirofosforan izopentylu jest prekursorem rozmaitych biocząsteczek
Pytanie 88
Lipoproteiny i ich główne funkcje fizjologiczne:
- lipoproteiny o małej gęstości
transport cholesterolu
- lipoproteiny o bardzo małej gęstości
transport tłuszczu endogennego
- lipoproteiny o pośredniej gęstości
prekursor LDL
- lipoproteiny o dużej gęstości
zwrotny transport cholesterolu
- chylomikrony
transport tłuszczu z pożywienia
Pytanie 89
Ile równoważników cząsteczek ATP powstanie:
- z utlenienia lauroilo-CoA:
80
- z utlenienia nasyconego kwasu tłuszczowego o 18 atomach węgla:
120
- z utlenienia stearoilo-CoA:
122
- z fosforylacji oksydacyjnej:
25
- z fosfoenolopirogronianu:
13,5
- z acetylo-CoA:
10
- z aldehydu 3-fosfoglicerynowego:
16
- z utlenienia nasyconego kwasu tłuszczowego o 16 atomach węgla:
106
- z rozkładu danego fragmentu glikogenu:
371
Pytanie 90
Ile cząsteczek NADPH potrzeba do syntezy cząsteczki kwasu tłuszczowego o 18 atomach węgla:
Pytanie 91
Ile cząsteczek NADPH potrzeba do syntezy cząsteczki kwasu tłuszczowego o 16 atomach węgla: