Makroekonomia

IS: AE= C+I+G+BB (czyli w uproszczeniu NX), gdzie BB (czyli w uproszczeniu NX=X-Z) → Z → import → wzrost Z → zmnijeszenie wartości NX → przesunięcie w lewo krzywej IS

Wzrost importu → wzrost podaży złotówek → przesunięcie krzywej LM w prawo → Bank Centralny musi interweniować ogłaszając dodatkowy popyt na złotówki w wielkości AB. Oznacza to zwiększenie podaży pieniądza krajowego i wzrost poziomu rezerw dewizowych.

importerzy, którzy chcą wymienić złotówki na dolary, aby kupić dobra i usługi w USA

Saldo transferów stanowi część salda towarów i usług. To z kolei jest zintegrowane z saldem rachunku bieżącego lub rachunku dochodów. Wszystkie te subbilanse są włączane do bilansu płatniczego.

Ekspansywna polityka pieniężna przy stałym kursie walutowym jest nieskuteczna, ponieważ deficyt w bilansie płatniczym, do którego ta polityka prowadzi, wywiera presję na spadek kursu walutowego (bo m.in. odpływa kapitał), dlatego bank centralny przeprowadza operacje wyrównawcze, które w tym przypadku powodują spadek rezerw dewizowych i spadek podaży pieniądza krajowego. Dlatego krzywa LM przesuwa się z powrotem w lewo, poziom dochodu maleje.

Powoduje powstanie nadwyżki w bilansie płatniczym, ponieważ polityka ta podwyższa stopę procentową oraz napływa kapitał z zagranicy.

Przy stałym kursie deficyt BP wywołuje presję na spadek kursu waluty krajowej, dlatego bank centralny musi przeprowadzić operacje wyrównawcze w celu obrony kursu, w tym przypadku maleją rezerwy dewizowe i podaż pieniądza krajowego.

Pojęcie operacji wyrównawczych wiąże się ściśle z problemami deficytu i nadwyżki bilansu płatniczego. Bilans płatniczy kraju zawsze jest formalnie wyrównany

Przy płynnym kursie walutowym mogą wynikać ze swobodnej interakcji popytu i podaży na rynku: DEPRECJACJA – spadek kursu waluty krajowej wobec waluty obcej lub koszyka walut.

Spadek wartości waluty sprawia, że staje się ona tańsza w stosunku do innych powszechnie stosowanych jednostek finansowych. W ten sposób nabywanie towarów w zdewaluowanej walucie będzie tańsze. Dzięki temu rośnie więc popyt na dobra eksportowane.

eksporterzy → chcą wymienić otrzymane dolary na złotówki

Ekspansywna polityka pieniężna przy płynnym kursie walutowym jest bardzo skuteczna, ponieważ deficyt w bilansie płatniczym, do którego ta polityka prowadzi, wywiera presję na spadek kursu walutowego (bo m.in. odpływa kapitał), kurs może się zmieniać, więc waluta krajowa ulega deprecjacji, co prowadzi do wzrostu eksportu netto.

Ilość projektów inwestycyjnych, które może w danym momencie zrealizować przedsiębiorstwo zależy przede wszystkim od wysokości stopy procentowej. W miarę obniżania stopy procentowej coraz więcej projektów będzie w stanie zapewnić zwrot kapitału, co najmniej równy kosztowi utraconych możliwości funduszy przeznaczonych na finansowanie inwestycji.

(M. Friedman) - poziom konsumpcji zależy nie od poziomu dochodu bieżącego, ale od tzw. dochodu permanentnego (przeciętnego) w dłuższym okresie (całym życiu człowieka).

wzrost dochodu za granicą powoduje wzrost popytu na dobra krajowe i tym samym zwiększa zagregowany popyt (poprawie ulega też bilans handlowy)

Sposoby finansowania deficytu budżetowego a IS-LM

→ Poprzez emisje papierów wartościowych (obligacje, bony skarbowe) - podaż pieniądza nie ulega zmianie - przesuniecie w prawo tylko IS.

Kiedy państwo się zadłuża, działa w pewnej mierze efekt wypychania: państwo pochłania środki – oszczędności ludzi dostępne na rynku finansowym – które mogłyby trafić do sektora prywatnego. Tym samym sektor prywatny ma do dyspozycji mniej zasobów.

Na popyt globalny wpływają:

Realne bogactwo społeczeństwa

Realne stopy procentowe,

Oczekiwania ekonomiczne,

Oczekiwania inflacyjne,

Zmiany w kursach wymiany walut,

Dochód państw importujących towary danego państwa.

Sposoby finansowania deficytu budżetowego a IS-LM:

→ Poprzez emisję dodatkowego pieniądza - rośnie podaż pieniądza - w prawo przesuwają się zarówno IS jak i LM - efekt wypierania osłabiony - mniejszy przyrost r, większy przyrost Y

IS: Y = C + I + G + NX

LM: Md = Ms

Przesunięcie krzywej możliwości produkcyjnych 'na zewnątrz' wynika ze wzrostu dostępności nakładów, takich jak kapitał fizyczny lub siła robocza.

Optymistyczne oczekiwania podmiotów gospodarczych odnośnie wysokości przyszłych zysków i dochodów → Najczęściej jest tak, że im większymi środkami pieniężnymi dysponuje konsument, tym więcej wydatkuje na konsumpcję i odwrotnie. Jako, że w pierwszej kolejności konsumenci zawsze zaspokajają najpilniejsze potrzeby, to w sytuacji spadku dochodu, wszystkie środki będą przeznaczać tylko na te potrzeby. Z kolei wzrost dochodu, będzie powodował, że coraz większą jego część, konsumenci będą przeznaczali na zaspokojenie potrzeb wyższego rzędu.

Luka inflacyjna – nadwyżka zagregowanego popytu nad zagregowaną podażą przy pełnym wykorzystaniu czynników produkcji (produkcja potencjalna = produkcja faktyczna). Ponieważ produkcja nie może się zwiększyć, aby zaspokoić popyt, równowagę przywraca się przez wzrost przeciętnego poziomu cen (inflację). Przyczyną luki inflacyjnej może być zbyt duża ilość pieniądza w obiegu i wzrost popytu konsumpcyjnego i inwestycyjnego.

Restrykcyjna - polega na podwyższaniu poziomu stóp podatkowych lub zmniejszaniu wydatków rządowych - w krótkim okresie powoduje spadek dochodu w punkcie równowagi

Stopa redyskontowa banku centralnego bezpośrednio określa cenę, po której przyjmowane są weksle od banków komercyjnych.

Jeśli NBP chce zmniejszyć podaż pieniądza, musi podwyższyć stopy redyskontowe weksli, przez co zmniejsza się liczba pożyczek przeznaczonych dla celów banków komercyjnych. Aby zmniejszyć podaż pieniądza, bank centralny musi również dokonać sprzedaży posiadanych papierów wartościowych (rządowych) oraz podwyższyć poziom stopy rezerwy obowiązkowej.