Astronomiczne podstawy geografii

Z działaniem jakiej siły związane jest spłaszczenie przy biegunach siły odśrodkowej

Kształtem Ziemia przypomina elipsoidę obrotową

Figura ta powstaje przez obrót elipsy wzdłuż krótszej osi

Najpełniej kształt Ziemi oddaje geoida

Jest ona wyznaczona przez średni poziom... wód oceanicznych przedłużonych lądami

Jest ona w każdym miejscu .... do pionu prostopadła

średni promień 6 371 km

spłaszczenie przy biegunie 21 km

obwód równika 40 075 km

długość południka 20 004 km

długość 1 (stopnia) łuku południka 111,1 km

powierzchnia 510 mln km^2

lądy 149 mln km^2, ( 29% )

wszechocean 361 mln km^2, ( 71% )

objętość 1 083 mld km^3

ruch Ziemi wokół własnej osi to ruch obrotowy, wirowy

Ziemia obraca się tym ruchem z ... na .... zachodu, wschód

Jeden pełny obrót trwa 23 h 56 min 4 s

W tym czasie wszystkie miejsca na ziemi z wyjątkiem ... zakreślają ... biegunów, okręgi

Najdłuższa droga do przebycia w ciągu doby znajduje się na równiku

Maksymalna prędkość wynosi i znajduje się na 1667 km/h, równiku

Prędkość która nie zmienia się i na całej kuli ziemskiej jest stała prędkość kątowa

Dowody świadczące o ruchu obrotowym Ziemi odchylenie ciał swobodnie spadających na wschód, zmiana kierunku płaszczyzny wahań wahadła Foucaulta

W naszych szerokościach wynosi ono 2 cm na 100 m wysokości

Pod wpływem ruchu obrotowego Ziemi kierunek płaszczyzny wahań wahadła na półkuli północnej przesuwa się zgodnie z ruchem wskazówek zegara

Następstwa ruchu obrotowego Ziemi: spłaszczenie Ziemi przy biegunach, siła Coriolisa, zjawisko dnia i nocy, pozorna wędrówka Słońca, zmiany czasu

Pozorna wędrówka Słońca wiąże się również z: górowaniem Słońca, dołowaniem Słońca

pod wpływem siły Coriolisa na półkuli północnej ciała odchylają się w prawo

pod wpływem siły Coriolisa na półkuli południowej ciała odchylają się w lewo

Na półkuli północnej jest silniejsza erozja ... brzegów rzeki prawych

Na półkuli południowej jest silniejsza erozja ... brzegów rzeki lewych

wysokość górowania Słońca zależy od miejsca obserwacji ( szerokości geograficznej ), pory roku

czas może być miejscowy, strefowy, urzędowy

czas wyznaczony względem Słońca słoneczny, lokalny

godzina 12 jest wtedy w momencie górowania Słońca na danym południku

Każdy południk ma inny czas miejscowy

24 godziny to ... stopni 360

1 godzina to ... stopni 15

1 stopień to ... minuty 4 minuty

Podział Ziemi na 24 strefy wprowadzono pod koniec ... wieku XIX

W całej strefie obowiązuje czas równy czasowi miejscowemu południka przechodzącego przez środek danej strefy

Czas uniwersalny liczy się od południka 0

Sąsiadujące strefy różnią się miedzy sobą zawsze o pełną godzine

Linia zmiany daty prowadzi przez południk 180

Jeśli przekraczamy linie zmiany daty ze wschodniej na zachodnią półkulę to opuszczamy jeden dzień

Jeśli przekraczamy linie zmiany daty z zachodniej na wschodnią półkulę to powtarzamy ten sam dzień

Czas urzędowy określany jest przez władze każdego państwa

W Polsce wprowadzony jest czas urzędowy letni i zimowy

czas letni to czas wschodnioeuropejski ( UT + 2 h )

czas zimowy to czas środkowoeuropejski ( UT + 1 h )

Ziemia obiega Słońce w stronę przeciwną do ruchu wskazówek zegara

Droga Ziemi wokół Słońca zwana jest orbitą

Droga ta ma kształt Elipsy

Słońce znajduję się w jednym z ognisk elipsy

Konsekwencją tego jest zmiana odległości Ziemia - Słońca w ciągu roku

punkt przysłoneczny to peryhelium

punkt odsłoneczny to aphelium

Punkt na orbicie Ziemi leżący najbliżej Słońca peryhelium

Punkt na orbicie Ziemi leżący najdalej od Słońca aphelium

Odległość Ziemia słońce w peryhelium wynosi 147 mln km

Słońce jest najbliżej Ziemi na początku stycznia

Słońce jest najdalej Ziemi na początku lipca

Odległość Ziemia - Słońce w punkcie odsłonecznym wynosi 152 mln km

Średnia odległość Ziemia - Słońce wynosi 150 mln km

odległość Ziemia Słońce jest inaczej nazywana jednostką astronomiczną

Prędkość z jaką krąży Ziemia wokół Słońca wynosi około 30 km/s

Ziemia najszybciej porusza się w okolicach peryhelium

Ziemia najwolniej porusza się w okolicach aphelium

jeden pełny obieg Ziemi wokół Słońca wynosi 365 dni 5 godzin 49 minut

oś ziemska jest nachylona do płaszczyzny orbity pod stałym kątem 66* 34'

nachylenie osi ziemskiej jest przyczyną zmian oświetlenia Ziemi w ciągu roku

Dowody świadczące o ruchu obiegowym Ziemi paralaksa bliskich gwiazd, efekt Dopplera

bliskie gwiazdy zmieniają swoje położenie jest to związane ze zmianą położenia Ziemi w ruchu obiegowym

w czasie gdy Ziemia porusza się w stronę gwiazdy, obserwator na Ziemi widzi światło o częstotliwości wyższej

Następstwa ruchu obiegowego Ziemi rok przestępny, astronomiczne pory roku, strefy oświetlenia Ziemi, zmiana wysokości Słońca nad horyzontem w różnych szerokościach geograficznych, dni i noce polarne, zmiana długości trwania dnia i nocy

z czym związane są kalendarzowe pory roku związane są z ilością energii słonecznej docierającej do powierzchni Ziemi

Kalendarzowe pory roku pokrywają się na półkuli północnej z astronomicznymi porami roku

na półkuli południowej pory roku są przesunięte względem astronomicznych o pół roku

lato rozpoczyna się tam 22 grudnia

jesień rozpoczyna się tam 21 marca

co to dzień polarny słońce pozostaje na horyzoncie dłużej niż 24 godziny

co to noc polarna Słońce w ogóle nie wschodzi nad horyzont

im dalej od równika tym większe różnice w czasie... trwania dni i nocy