Renesans we Włoszech

loggia

otwory króżganek tworzone przez szereg arkad

arkada

półkoliste łuki wsparte kolumnami

portyk

szereg kolumn zwieńczonych belkowaniem i trójkątnym przyczłókiem

lunety

małe odcinki sklepienia przecinające się z górnym sklepieniem pod katem prostym . Mogły sie tam mieścić okna lub malowidła

sklepienie zwierciadlane

kolebka zcięta od góry płaską płaszczyzną

skrzyńce

kasetony na sklepieniu

balaski

element char. dla balkonów , mają ksztalt dwóch dzbanów , pojedynczy dzban to lalka

kształtowanie murów zewnetrznych

budowano mur z cegły , potem okładano płytkami kamiennymi poddawanymi specjalnej obróbce . płyty kamienne układały się w linie lub w duże prostokąty jest to boniowanie

rustyka

świadome nie wygładzanie kamienia

rustyka diamentowa

świadomie niewygładzony kamień przypominający cięty diament

sqraffagio

nakładanie na siebie kilku warstw barwnego tynku , następnie wg. pewnego wzoru wyskrobywano warstwy niższe , głębsze ukazując efekt delikatnego reliefu

fresk

nakładanie farby na mokry tynk

gzyms

dekoracja nad oknem

arabeska

ornament złozony z elementów geometrycznych i wici roślinnych , symetryczny uporządkowany lekki

attyka

kamienna pozioma ścianka nad gzymsem.zasłania ona dach , często bogato zdobiona

tympanon

czasem trójkatne nad oknem

groteska

arabeska + postać ludzka lub zwierzęca

kandelabry

jeśli kompozycja jest w pionie , może mieć char. arabeski

panoplia

ornament złożony z elementów zbrojenia

pałac miejski

typ budowli który wykształcił się we Włoszech we Florencji . jest to budowla na planie prostokąta . zwarta zamknieta z wewnętrznym przeważnie arkadowym dziedzińcem , kilku kondygnacyjne , najcześciej 3 , zakończone płaskim dachem , bryłe wieńczy masywny gzyms

piano mobile

pomieszczenie reprezentacyjne na drugiej kondygnacji

amfiliadowe ułożenie pomieszczeń wokół dziedzinca

z każdego pomieszczenia mozna było wyjść do krózganków

wille podmiejskie

niewielkie luksusowe pałacyki otoczone ogrodami przeważnie jednopietrowe czy parterowe , na planie prostokata , kwadratu , krzyza grec . Przewaga układów horyzontalnyh , bryły doskonale zharmonizowane z otoczeniem

koncepcja mista idealnego

projekty na planach centralnych , najcześciej w środku głowny rynek z katedrą ratuszem , ze środka wychodziły ulice z zabudową , te plany to najcześciej wielokaty lub kwiazdy np. Palmanowa

:)

:)

przytuek dla obuszczonych dzieci tzw. spedale degli innocenti / szpital niewiniatek

budynek o wydłużonym horyzontalnym planie otwierający się na zewnątrz argadowa loggią wspartą na kolumnach . Całosć podwyzszona , uwysmuklona kilkustopniowym podestem . kapitele kolumn kompozytowe , całosć lekka wdzięczna harmonijna , dosko. rónowaga między podpora a podstawą pierwsze renesansowe podpory pierwszy taki budynek , wywiera wielki wpływ na przyszłośc arch

kapilca pazzich

ufundowana przez Andrzeja Pazzi ( ważny mecenas sztuki ) dobudowana do kość ś krzyza we Florencji / santa croce . kaplica na planie prostokata , kwadratowe prezbiterium i kolumnową arkadowa loggią wejściową . W efekcie nawiazuje do arch bizantyjskiej 6 kolumn w fasadzie głównej z których środkowe utzrymuja półkolista arkadę . kopuła niewidoczna, osłonieta dachem pod spodem belki , byc może nie jest dokonczona . wnętrze chłodne racjonalistyczne

kościół we Florencji San Lorenzo

wybudowany już po śmierci Brunolessiego , nawiązanie do bazyli wczesnochrześcijańskich . Z jego czasów pochodzi stara zakrystia n aplanie kwadratu nakryta kopuła

kość. Santo Spirito we Florencji

plan krzyza łac. wpływy wczesnochrześć. bazylik , wszystko starannie obliczone i wykreslone . Nawa główna małe kwadraty są połowa duzych , nisze ołtarzowe są połowa małych kwadratów . na przecięciu nawy z transeptem kopuła, pod kopuła ołtarz

pałac medyceuszy we florencji / palazzo Medici-Ricetti - Michaello di Bartolomeo

najważniejsze dzieło artysty , na planie prostokata , trójkondygnacyjny wewnetrzny prostokatny dziedziniec , każda kondygnacja innej wys. najwyzszy parter char. obronny pokryty rustyką , nakryty płaskim dachem posiada wyraźnie wych. na zewnatrz gzyms niecom przytłacza bryłę . Budowla jest wzorem dla kolejnych pałaców

Leo Battista Alberti kosć. Franciszkanów w Rimini przebudowany dla księcia Zygmunta Mallatestyna na świątynię grobową dla rodu Malatestów tzw. tempio Malatestiano

kość na planie podłuznym od wsch. dobudowywuje do prostokatnego korpusu nawowego cześc na planie koła nakrytą spłaszczona kopułą co nawiązuje do rzymskiego panteonu od boku arkady wsparte na filarach w nich nisze na sarkofagi, widoczne nawiazanie do arcg rzymskiej , antyku , brak ozdobności i ornamentyki

palazzo Rucellai we florencji Leo Battista Alberti zaprojektowany dla bogatego kupca Jana Ruccellai

trójkondygnacyjny , kondygnacje tej samej wys. Architekt wprowadza nowy rodzaj podziału fasady . Każde piętro podzielone pilastrami przy czym na każdej kondygnacji sa to pilastry w innym porządku . od dołu dorycki joński koryncki co nawiazuje do rzymskiego koloseum ( spiętrzenie porządków superpozycja porządków ) natomiast podziąły poziome są za pomocą gzymsów kordonowych ( międzypiętrowych) oraz gzymsu wieńczącego zgodnie z florencką tradycją parter otacza kamienna ława . parter ma char obronny

Fasada kość santa maria Novela we Florenleo battista alberticji

kościół wcześniejszy gotycki . Architekt musiał uwzględnic znajdujące się w fasadzie portale , nisze na sarkofagi i koliste okno . Projektuje fasadę bezwierzową dwukondygnacyjną o różnej szer. pięter cześć dolna szersza , ma szerokość całego koscioła , górna jest węższa ma szer. nawy głównej . dolna z górną została połączona za pomocą wolut zasłaniajacy dachy naw bocznych kondygnacja dolna zakończona belkowaniem i pozioma attyką jest wyższa niz kondygnacja górna . Cała fasada wykonana techniką inkrustacji , wypełniona kamieniami co nawiazuje do kość san miniato al monte we florencji . Do tej fasady nawiązże fasada barokowego kość il dżesu w Rzymie

palazzo pitti Florencja leo battista alberti

w późniejszym czasie pałac został rozbudowany i poszerzony początkowo okna pałacu zakończone były łukiem półkolistym . cała fasada pokryta jest silną rystyką. pałac nawiazuj do rzymskich akweduktóe autorstwo architekta nie jest pewne w 100 %

protorenesans

XII / XIII - XIV w.

renesans wczesny

XV

renesans dojrzały

I ćwierć XVI- 1527

renesans późny / manieryzm

po 1527- XVI