Strona 2
Makro- , Mikro-elementy organizmu człowieka
Pytanie 9
w wodzie rozpuszcza się wiele substancji
w komórce może zachodzić większość reakcji chemicznych oraz jest stabilizatorem ciśnienia osmotycznego
woda ma duże napięcie powierzchniowe
możliwe jest zachowanie ciągłości słupa wody w cienkich kapilarach naczyń transportujących wodę w roślinie
woda ma duże ciepło właściwe i duże ciepło parowania
organizmy utrzymują odpowiednią temperaturę ciała
Pytanie 10
Podaj
przykłady
znaczenia
polarnej
budowy
wody
w
przyrodzie:
niższe warstwy wody nie ulegają zamarzaniu
jest dobrym rozpuszczalnikiem
umożliwia transport wody w roślinie (kohezja i adhezja)
utrzymuje duże napięcie powierzchniowe wody
Pytanie 11
Cząsteczka
wody
dzięki
swojej
budowie
ma
charakter
polarny
(dipolowy).
Wyjaśnij,
jakie
znaczenie
ma
dipolowa
budowa
cząsteczki
wody
dla
transportu
substancji
w
obrębie
organizmu.
cząsteczki wody dzięki budowie polarnej mogą się otaczać i wiązać wiązaniami wodorowymi z wieloma innymi cząsteczkami, powodując ich rozpuszczanie; w takiej postaci cząsteczki te są transportowane w organizmie
Pytanie 12
Woda
ma
dużą
pojemność
cieplną
i
wysokie
ciepło
parowania
–
określ,
jakie
ma
to
znaczenie
dla
organizmów
żywych.
wysoka pojemność cieplna wody powoduje, że organizmy wykazują dużą stabilność cieplną, w związku z czym są mało wrażliwe na zmiany temperatury otoczenia; wysokie ciepło parowania sprawia, że można w znacznym stopniu ochłodzić ciało wskutek wyparowania niewielkiej ilości wody; zjawisko to wykorzystują ssaki (pocą się), gady (zieją) i rośliny (transpiracja)
Pytanie 13
Dlaczego
pierwiastki
umieszczone
w
grupie
makroelementów
wchodzą
w
skład
bardzo
wielu
związków
chemicznych?
łatwo ulegają reakcjom utleniania i redukcji ze względu na liczność stopni utlenienia
Pytanie 14
Mikroelementy
wchodzące
w
skład
organizmów
żywych,
przykłady
substancji:
hemocyjanina
– Cu
adhyraza węglanowa
– Zn
cytochrom
– Fe
mioglobina
– Fe
Pytanie 15
Podaj
funkcje
aminokwasów.
bufory – ze względu na charakter amfoteryczny pomagają w utrzymaniu odpowiedniego pH soku komórkowego i płynów ustrojowych
metabolity pośrednie cykli i szlaków metabolicznych
substraty syntezy związków biologicznie czynnych niebędących białkami, m.in. niektórych hormonów i neuroprzekaźników
regulacyjna
składniki koenzymów i witamin
materiał budulcowy wszystkich białek i innych peptydów
Pytanie 16
Podaj
funkcje
białek
i
peptydów.
lokomotoryczną – białka kurczliwe, takie jak aktyna i miozyna, są odpowiedzialne za ruch wewnątrzkomórkowy oraz narządowy
katalityczna – wszystkie enzymy są białkami prostymi lub złożonymi
buforowa – chronią płyny ustrojowe przed zmianami pH
budulcowa -‐ wchodzą w skład wszystkich struktur komórkowych
zapasowa (u roślin) -‐ stanowią materiał zapasowy w nasionach roślin
regulacyjna – białkami i peptydami są niektóre hormony
odpornościowa – białkami są wszystkie przeciwciała
transportowa – stanowią transportery: jonów w błonie komórkowej i gazów oddechowych oraz jonów w płynach ustrojowych