Fiszki
Leksykalna sfera wyborów stylistycznych 2 (charakterystyka jakościowa słownika)
Test w formie fiszek
Ilość pytań: 18
Rozwiązywany: 1307 razy
Synonim to:
gr. synonymos, od syn - przedrostek oznaczający współ, onoma - imię; współimienny, współznaczący):
gr. synonymos, od syn - przedrostek oznaczający współ, onoma - imię; współimienny, współznaczący):
wyraz bliskoznaczny, odnoszący się wraz z innym wyrazem do tego samego desygnatu. np. auto, samochód.
Homonim to:
gr. homonymos, od homos - jednaki, onoma - imię, czyli równoimienny).
gr. homonymos, od homos - jednaki, onoma - imię, czyli równoimienny).
to wyraz posiadający więcej niż jedno znaczenie. np. zamek.
Dialektyzm to:
element leksykalny obcy słownikowi języka literackiego, pochodzący z zasobów leksykalnych rozmaitych gwar.
Funkcje dialektyzmów w jęz. literackim:
charakteryzuje postaci literackie, określa ich status społeczny.
oddaje koloryt lokalny.
pełni doraźne funkcje estetyczno-ekspresywne
charakteryzuje postaci literackie, określa ich status społeczny.
oddaje koloryt lokalny.
pełni doraźne funkcje estetyczno-ekspresywne
Regionalizmy to: (w nawiasie czym jest gwaryzm).
regionalizm to wyraz należący do języka ogólnego danego regionu (gwaryzm natomiast pochodzi z gwary obejmującej swoim zasięgiem zazwyczaj tylko jedną wieć).
Żargon to:
Język zamkniętych grup społecznych (zawodowych, przestępczych), silnie odcinający się (zwłaszcza w leksyce) od języka ogólnego i literackiego.
Rodzaje żargonów:
uczniowski
złodziejski
miejski
zawodowy
żargon jest pojęciem bardzo szerokim, obejmującym różnorodne typy leksyki
uczniowski
złodziejski
miejski
zawodowy
żargon jest pojęciem bardzo szerokim, obejmującym różnorodne typy leksyki
Prozaizmy to:
wyrazy uznawane za potoczne, codzienne, niepoetyckie, niegodne ,,języka literackiego" (dziś granica między prozaizmami a jęz. poeetyckim zatarła się).
Wulgaryzmy to:
(ich odmianą jest słownictwo trywialne)
(ich odmianą jest słownictwo trywialne)
wyrazy obsceniczne, łamiące pewne społeczne tabu, zaskakujące swoim nacechowaniem emocjonalnym i ekspresją.
Archaizm to:
z gr. archaismos
z gr. archaismos
wyraz stary, współcześnie nie używany, odczuwany potocznie jako przestarzały, posiadający współczesny odpowiednik.
wyraz stary, współcześnie nie używany, odczuwany potocznie jako przestarzały, posiadający współczesny odpowiednik.
Archaizmy rzeczowe:
wyrazy, których ,,starość" wynika z tego, że zanikły oznaczane przez nie desygnaty (np. dawne części uzbrojenia).
Funkcje archaizmów:
przenoszą dodatkowe treści o dawnych ludziach, czasach, zwyczajach
mają właściwości stylizacyjne
przenoszą dodatkowe treści o dawnych ludziach, czasach, zwyczajach
mają właściwości stylizacyjne
Rodzaje archaizmów:
frazeologiczne: mało przedtem, rzucić klimkiem.
fleksyjne: ptakowie, niedźwiedziowie, króle, chłopy.
fonetyczne: wiesiele (wesele), sąmnienie (sumienie).
składniowe: ujawniające się w przestarzałej konstrukcji zdania.
frazeologiczne: mało przedtem, rzucić klimkiem.
fleksyjne: ptakowie, niedźwiedziowie, króle, chłopy.
fonetyczne: wiesiele (wesele), sąmnienie (sumienie).
składniowe: ujawniające się w przestarzałej konstrukcji zdania.
Neologizmy:
zwane też nowotworami językowymi, wyrazy nowe, nie istniejące dotąd w słowniku.
Zasady powstawania neologizmów:
musi zaistnieć potrzeba społeczna utworzenia nowego wyrazu
musi być honorowana zasada słowotwórcza neologizmu, zgodna z dotychczasowymi regułami językowymi
musi zaistnieć potrzeba społeczna utworzenia nowego wyrazu
musi być honorowana zasada słowotwórcza neologizmu, zgodna z dotychczasowymi regułami językowymi
Makaronizm to:
(również barbaryzm) wyraz obcy w stosunku do zasobów leksykalnych danego języka, wprowadzony do wypowiedzi w oryginalnym kształcie.
Związki frazeologiczne to:
utarte wyrażenia i zwroty, które mają znaczenia przenośne, choć zupełnie zatarte.
Kontaminacja związków frazeologicznych:
złączenie dwu lub więcej związków frazeologicznych do utworzenia nowego znaczenia.